Özellikle ÇAYKUR’un günlük işleme kapasitesinin aşılması ve özel sektörün taban fiyatın altına düşen alımları, üreticiyi zor durumda bıraktı. Bu gelişmelerin ardından Rize Ziraat Odası Başkanı Bünyamin Arslan, üreticilere önemli bir çağrıda bulundu: “Lütfen üretime ara verelim.”
Makineli Hasat Hız Kattı, Sistem Tıkandı
Geleneksel yöntemlerle makasla yapılan çay hasadı, artık büyük oranda makinelerle gerçekleştiriliyor. Bu durum, çay toplama süresini önemli ölçüde kısaltarak yabancı işçi ihtiyacını azaltırken, aynı zamanda alım merkezlerinde yığılmalara neden oldu. Başkan Arslan, bu değişimin olumlu taraflarına dikkat çekerken, plansız ve hızlı yapılan hasadın sektörel tıkanıklığı beraberinde getirdiğini vurguladı.
“Günlük Kapasite Aşıldı, Fiyatlar Dibe Çöktü”
ÇAYKUR’un günlük 9.200 ton, özel sektörle birlikte toplamda yaklaşık 16 bin tonluk yaş çay işleme kapasitesinin, üreticiler tarafından getirilen 25 bin tonu aşkın ürün karşısında yetersiz kaldığını ifade eden Arslan, bu durumun özel sektör kapılarında yığılma ve fiyatların taban seviyesinin altına düşmesiyle sonuçlandığını belirtti. “Eğer bu çayı işleyemiyorsak o zaman neden bu kadar topluyoruz?” diyen Arslan, özel sektöre de çağrıda bulundu: “İşleyemediğiniz çayı taban fiyatın altında almamalısınız.”
“Hasadı Yavaşlatalım, Kaliteyi Korumalıyız”
Çayın en iyi saklama yönteminin dalında bekletilmesi olduğunu söyleyen Arslan, “Üretici olarak kendi planlamamızı kendimiz yapmalıyız. Aksi halde fırsatçılara zemin hazırlamış oluruz. Yoğun hasatla çayın kalitesi düşüyor, bu da hem üreticiyi hem tüketiciyi olumsuz etkiliyor. Lütfen hasada kısa bir ara verelim, süreci kontrollü şekilde ilerletelim,” dedi.
Bayram Öncesi Yoğunluk Uyarısı
Kurban Bayramı’nın yaklaşmasıyla üreticilerin çaylarını bir an önce toplama telaşında olduğunu belirten Arslan, bu anlayışın doğru olmadığını söyledi. “Kısa sürede yapılan yoğun hasat, hem ÇAYKUR’u hem özel sektörü kilitliyor. Bu yükü kimse taşıyamaz,” diyerek üreticileri sağduyulu olmaya davet etti.
Ortak Eylem Planı Şart
İkinci ve üçüncü sürgün dönemlerinde daha büyük krizler yaşanabileceğine dikkat çeken Arslan, muhtarlar, ÇAYKUR, ziraat odaları, borsa ve özel sektörün bir araya gelerek ortak bir eylem planı oluşturması gerektiğini söyledi. “Bu masaya oturmayanlar, fırsatçılığı teşvik edenlerdir,” diyerek sürecin ciddiyetine işaret etti.
“Çay Dalında Güzeldir”
“Çayı toplamak değil, doğru zamanda ve doğru şekilde toplamak önemlidir,” diyen Arslan, üreticilere bir kez daha seslendi:
“Lütfen üretime ara verelim. ÇAYKUR’un belirlediği kotalar kadar hasat yapalım. Kendi geleceğimizi korumak için çayı dalında tutmak zorundayız. Eğer bu süreci birlikte yönetirsek, hem fiyatlar düzelecek hem de çayımızın kalitesini koruyacağız.”
