Yapılan ortak açıklamada, Irak Başbakanı Sudani’nin Türkiye’ye gerçekleştireceği ziyaretin memnuniyetle karşılandığı vurgulanarak, “Bu ziyareti iki ülke arasındaki stratejik ilişkilerin güçlendirilmesi adına önemli bir fırsat olarak görüyoruz” denildi.
"Ticaretimizi Nasıl Sürdürürüz Endişesindeyiz"
Bölge oda ve borsa temsilcileri, yıllardır Irak ile ticaretin temel yükünü taşıyan aktörler olduklarını belirterek, savaş, ambargo, kriz ve pandemi dönemlerinde bile ticaretin kesintisiz sürdüğünü ifade etti. Ancak bugün gelinen noktada, ticaretin gelişmesini tartışmak yerine, mevcut ticari akışın nasıl korunabileceği konusunda kaygı duyduklarını dile getirdiler.
Yetki Karmaşası ve Vergi Eşitsizliği Tepkisi
Açıklamada, Irak’ın federal yapısı gereği merkezi hükümet ile Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) arasındaki yetki paylaşımının, Türk ihracatçılar için ciddi sorunlara yol açtığı belirtildi. Özellikle Musul girişinde güvenlik gerekçesiyle kurulan kontrol noktasının fiilen bir gümrük kapısı gibi çalıştığına ve yalnızca Türkiye’den gelen malların bu uygulamaya tabi tutulduğuna dikkat çekildi.
İran-Irak sınır kapılarında prosedürlerin daha esnek uygulandığına işaret eden açıklamada, “İbrahim Halil Sınır Kapısı’nda harfiyen uygulanan vergiler ve kurallar, İran’dan gelen ürünler için büyük oranda gevşetilmekte. Bu da Türk ihracatçısını ciddi anlamda rekabet dezavantajına sokmaktadır” denildi.
Transit Geçiş Hakkı ve Vize Sorunu Çözülmeli
Irak’ın taraf olduğu tır sistemine rağmen, Türk taşımacıların Irak içinde transit geçiş hakkından faydalanamadığı, yıllardır süren bu sorunun taşımacılığı sekteye uğrattığı belirtildi. Ayrıca, İbrahim Halil Gümrük Kapısı’nda Irak vizesi alınamamasının lojistik operasyonlarda ciddi gecikmelere ve maliyet artışına neden olduğu ifade edildi.
"Barış İçindeki Irak’ta Bile Ticaret Zorlaştı"
Açıklamanın devamında, “Savaş dönemlerinde dahi kendi araçlarımızla taşıma yapabilirken, bugün barış ve istikrarın hâkim olduğu bir Irak’ta bu faaliyetleri gerçekleştirememek bizleri derinden üzmektedir” ifadelerine yer verildi.
“Sorunlar Çözülürse Türkiye’nin Irak’taki Ekonomik Etkisi Artar”
Bölge temsilcileri, bu sorunların yalnızca ticaretin gelişmesini değil, mevcut ticari ilişkinin sürdürülebilirliğini de tehdit eder hale geldiğini belirterek, Başbakan Sudani ile yapılacak görüşmelerde bu konuların öncelikli olarak ele alınmasını temenni ettiklerini kaydetti. Açıklamanın sonunda, "İnanıyoruz ki bu sorunlar çözüme kavuşursa, Türkiye’nin Irak’taki ekonomik etkisi artacak ve bölgesel refah daha da güçlenecektir" denildi.
