Tüketici uyuşmazlıklarında mahkemeye gitmeden, ücretsiz ve hızlı şekilde çözüm alabileceğiniz bir sistemi, başvuru şartlarını, süreç ve kararların nasıl uygulandığını anlatacağım.
Önce “Tüketici Hakem Heyeti” kuruluşunu tanımlamakta fayda görüyorum. Tüketici Hakem Heyetleri, 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanun’a göre tüketici işlemleri ve tüketiciye yönelik uygulamalardan doğabilecek uyuşmazlıklara çözüm bul mak amacıyla kurulan heyetlerdir.
Tüketici Hakem Heyeti, ayıplı mal, iade edilmeyen ücret, cayma hakkı ihlâli, taahhüde aykırı hizmet gibi durumlarda, tüketici mahkemesine gitmeden önce başvurabilece ğiniz ilk yoldur.
Üstelik bu başvurular tamamen ücretsizdir. Önemle belirtmek isterim ki, Tüketici Hakem Heyeti’ne belli başlı konular için başvuru yapılmaktadır. Başvurulabilecek bazı uyuşmaz lık konuları sıralayacak olursak;- Ayıplı ürün ve hizmetler, garanti kapsamındaki ürün sorunları, taksitle satış ve kredi sözleşmeleri, abonelik sözleşmeleri, mesafeli satışlar, kargo sorunları şeklinde örneklendirebiliriz.
Özetle, 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun kapsamına giren her türlü işlem için başvuru yapılabilmektedir.
Gelelim “Tüketici Hakem Heyetine Başvuru Sınırı Ne Kadar?” sorusunun cevabına…
2025 yılı itibarıyla, 149.000-TL’nin altındaki uyuşmazlıklarda Tüketici Hakem Heyetleri görevli. Dolayısıyla bu sınırın üzerindeki uyuşmazlıklar için artık doğrudan Tüketici Mahkemeleri görevli ola caktır. Ancak, öncesinde dava şartı olarak arabuluculuk başvurusu zorunluluğu olduğu hususunu da hatırlatmakta fayda görüyorum.
Tüketici Hakem Heyeti’ne başvuru yolu ise oldukça pratik. Başvuru yöntemleri arasında bizâtihi kaymakamlığa veya Ticaret İl Müdürlü ğü’ne giderek, posta yoluyla ya da vekâlet verdiğiniz bir avukat ara cılığıyla başvuru yapabilirsiniz. Ancak, uygulamada sıklıkla kullanılan ve yaygın olan başvuru yöntemi ise, e-Devlet üzerinden Tüketici Bilgi Sistemi yani TÜBİS sistemiyle dijital olarak başvurabilirsiniz.
Tüketici Hakem Heyeti’ne başvuru yaparken dikkat edilmesi gereken hususlardan birisi de başvuru formundaki bilgilerin eksiksiz doldurulmasıdır.
Bu doğrultuda başvuru formunda şu bilgiler bu lunmalıdır: Ad, soyadı, T.C. kimlik numarası, adres ve iletişim bilgileri, şikâyet edilen kişi ya da kurum bilgileri, uyuşmazlığın konusu ve değeri, son olarak talep edilen çözüm ile beraber diğer belgelerin sisteme eksiksiz şekilde yüklenmesi gerekmektedir.
Yapılan başvurular genellikle dosya üzerinden incelenir. Gerekli görülürse taraflar davet edilebilir veyahut bilirkişi atanabilir. Tüketici Hakem Heyetleri’ne yapılan başvurular genellikle 6 ay içinde karara bağlanır. Takdir edeceğiniz üzere bir bölgedeki nüfus yoğunluğu, taraflar arasındaki ihtilafların sayısına bağlı olarak, bu süre 3 ay daha uzatılabilir.
Tüketici Hakem Heyeti kararlarının hukuki niteliğine değinmek gerekirse, tıpkı bir mahkeme kararı gibi bağlayıcı ve ilâm niteliğinde dir. Karara rağmen yerine getirilmeyen işlemler için, doğrudan ilamlı icra takibi başlatılabilir. Bu nedenle hakem heyeti kararları da İcra ve İflas Kanunu hükümleri çerçevesinde infaz edilebilmektedir.
Son olarak, Tüketici Hakem Heyeti kararlarına itiraz mekanizma sının da mevcut olduğunu belirtmek isterim. Buna göre taraflara ka rar tebliğ edildikten sonra 15 gün içinde taraflardan biri bulunduğu yerdeki tüketici mahkemesine itiraz edebilecektir. Ancak mahke meden tedbir kararı talep edilirse, icra işlemi durdurulabilecektir.
Tüketici Mahkemesi’ni vereceği karar ise, kesindir. Sonuç olarak, bir mal ya da hizmetle ilgili mağduriyet yaşadıysanız ve satıcı ya da hizmet sağlayıcı size çözüm sunmuyorsa, mahkemeye girmeden önce Tüketici Hakem Heyeti’ne başvurarak ücretsiz ve hızlı bir şekilde hakkınızı arayabilirsiniz. Ancak her başvurunun etkili ola bilmesi için, sürecin hukuka uygun ve eksiksiz yürütülmesi gerekir.
Bu yönüyle, liyâkatine ve sadakatine güvendiğiniz bir hukukçuyla çalışmanın önemine değinmeme gerek yok sanırım.
Hukuki konularda güncel ve temel bilgi sahibi olmak için takipte kalın...