E-ticaretin hızla yaygınlaşmasıyla birlikte dijital ödeme sistemleri üzerindeki denetimlerini artıran Gelir İdaresi, 2020-2024 yıllarını kapsayan kapsamlı bir analiz çalışması gerçekleştirdi. Sanal POS’lar aracılığıyla yapılan işlemler, ödeme kuruluşlarından alınan veriler ve banka kayıtlarıyla karşılaştırıldı.
Yapılan incelemelerde; vergi kaydı olmayan, hiç beyanname vermeyen ya da eksik beyanda bulunan 4 bin 95 mükellefin toplamda 37 milyar liralık gelirini gizlediği tespit edildi.
Sektör Bazlı Tespitler: Bilgisayar ve Tekstil Öne Çıktı
Vergi dışı gelir elde edenlerin büyük bir kısmının tekstil, hazır giyim, bilgisayar sarf malzemeleri, telefon aksesuarları ticareti ve yazılım sektörlerinde faaliyet gösterdiği belirlendi.
Analiz kapsamında dikkat çeken bir örnekte, vergi mükellefiyeti bulunmayan bir kişinin 2024 yılında sanal POS üzerinden 2.284 ayrı işlemle 67 milyon TL gelir elde ettiği ortaya çıktı. Bu kişinin internet üzerinden perakende ürün satışı yaptığı, hakkında hukuki süreç başlatıldığı bildirildi.
Gönüllü Uyum Çağrısı: Önce Bilgilendirme, Sonra Ceza
Gelir İdaresi Başkanlığı, ilk aşamada tespit edilen 561 mükellefi "gönüllü uyum ve izaha davet" sürecine dahil etti. Beyanlarını gönüllü olarak düzelten kişilere daha düşük oranlı ceza uygulanacağı belirtildi.
Ancak çağrıya yanıt vermeyen, gelirini beyan etmeyi reddeden ya da eksik beyanda ısrar edenler hakkında vergi incelemesi başlatılacak ve cezai yaptırımlar devreye sokulacak.
Bakan Şimşek: “Teknoloji ile Kayıt Dışını Aşacağız”
Konuyla ilgili açıklama yapan Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, dijitalleşmenin sunduğu olanaklarla vergi kaçağının takibinin artık çok daha etkin hale geldiğini söyledi:
“Sadece sahada değil, teknolojiyi etkin kullanarak da kayıt dışı ekonomiyle mücadele ediyoruz. Sanal POS ve dijital ödeme sistemleri üzerinden gelir elde eden herkes vergisini ödemek zorunda.”
Denetimler Sürecek
GİB, dijital ticaret alanında kayıt dışılıkla mücadele çalışmalarını artırarak sürdüreceğini ve daha geniş kapsamlı analizlerle yeni mükellef gruplarının da denetime tabi tutulacağını duyurdu.
Vergi bilincinin artırılması ve kayıt dışı ekonomiyle mücadelenin güçlendirilmesi amacıyla yürütülen bu çalışmaların, dijitalleşen Türkiye ekonomisinde sürdürülebilirliğe katkı sunması hedefleniyor.