Enflasyon, seyyanen zam ve toplu sözleşmelerle 2023 yılını rahat atlatacağı gözlenen memur emeklilerine karşılık 15 milyona yaklaşan SGK ve Bağkur emeklilerinden önemli bir kısmının maaşı yine 2023 yılı ikinci dönemde 11.402 liraya yükseltilen asgari ücret altında kaldı.
En düşük emekli maaşının 2001 yılından 2015 yılına kadar asgari ücretten yüksek olduğu gözlenirken 2016 yılından bu yana asgari ücret, en düşük emekli maaşının üzerinde seyrediyor. 2015 yılında emekli maaşı 1.065 lira, asgari ücret 974 lira idi.
2016’DAN SONRA TERSİNE DÖNDÜ
2016 yılından itibaren asgari ücret 1.301 lira ile emekli maaşlarını geçti. O yıl en düşük emekli maaşı 1.265 lira oldu. 2017’de asgari ücret 1.404 liraya, en düşük emekli maaşı 1.388 liraya, 2018 yılında asgari ücret 1.603 liraya, en düşük emekli maaşı 1.578 liraya çıktı. 2019 yılında asgari ücret 2021 liraya yükselirken en düşük emekli maaşı 1861 lirada kaldı.
2020’de asgari ücret 2325 lira, en düşük emekli maaşı 2089 lira, 2021’de asgari ücret 2826 lira, en düşük emekli maaşı 2425 lira, 2022 yılında asgari ücret 5500 lira, en düşük emekli maaşı 4516 lira oldu. Asgari ücret 2023 yılbaşında yüzde 50 zamla 8 bin 507 liraya yükselirken bu artış emekli maaşlarında yüzde 30’da kaldı. 14 Mayıs 2023 seçimine haftalar kala Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan 5 bin 500 lira olan en düşük emekli maaşını 7 bin 500 liraya çıkardı. 2023 yılı ikinci döneminde asgari ücret 11 bin 402 liraya yükselirken en düşük emekli maaşı ise 7 bin 500 lirada kaldı.
Yaklaşık 15 milyon SGK ve Bağkur emeklisinin önemli bir kısmı asgari ücret altında maaş almaya devam ediyor.
EMEKLİ ESKİ YILLARI ARIYOR
Haziran ayında enflasyonun belli olmasından sonra refah payı ile birlikte yüzde 25 zam alarak beklentilerin altında kalan maaşlarıyla hayal kırıklığı yaşayan SGK ve Bağkur emeklileri, memur emeklilerine Temmuz ayında verilen seyyanen katkının Ocak’ta mutlaka kendilerine de yansıtılmasını istiyor. Asgari ücret karşısında maaşları eriyen emekliler Ocak 2024’te yapılacak düzeltme zamlarını bekliyor.
YENİ DÜZENLEME YILBAŞINDA
Başkan Recep Tayyip Erdoğan, 24 Temmuz 2023 tarihinde yapılan Kabine Toplantısı sonrası yaptığı açıklamada, “Kamu işçisini ve memuru nasıl ortada bırakmadıysak, çalışanından emeklisine hiç kimsenin mağduriyetinin kalıcı olmasına rıza göstermeyiz. Bütçeyle ilgili çalışmaların semeresini gördükçe, kendini mağdur hisseden tüm kesimlerin gönlünü alacağız” dedi. Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz da emekli maaşlarıyla ilgili tarih vererek, “Emekli maaşında yılsonunda yeni bir değerlendirme yapılacak” diye konuştu.
KARARI ERDOĞAN VERECEK
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Temmuz aylık enflasyonunun yüzde 9,49 olarak gerçekleştiğini açıkladı. Geriye 5 aylık enflasyon verisi kaldı. Dolayasıyla emekliler için 9,49 oranındaki bu enflasyon ilk zam verisi olarak gerçekleşmiş oldu. Emekliler enflasyon zammının oranını, son verinin açıklanacağı 3 Ocak’ta öğrenecek. Ocak 2024’te refah payı oranı ve en düşük emekli maaşı ile ilgili nihai kararı Başkan Recep Tayyip Erdoğan verecek.
MAAŞ TAHMİNLERİ
TÜİK’in enflasyon açıklaması sonrası Ocak 2024 SSK ve Bağ-Kur emekli zammı hesaplamaları da yapılmaya başlandı. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Başkanı Hafize Gaye Erkan, 2023 yılının ilk enflasyon raporunu açıkladı. Merkez Bankası’nın 2023, 2024 ve 2025 yılı enflasyon tahminleri belli oldu. Buna göre; 2023 yıl sonu enflasyon beklentisi yüzde 58, 2024 yıl sonu enflasyon beklentisi yüzde 33 ve 2025 yıl sonu enflasyon beklentisi yüzde 15 olarak tahmin edildi.
Merkez Bankası’nın enflasyon tahminine göre; TÜFE endeksi 1782,95 seviyesine yükselecek. Bu tahmin gerçekleşirse, Temmuz-Aralık 6 aylık enflasyon oranı yüzde 31,92 olarak hesaplandı. Bu rakam refah payı hariç SSK ve Bağ-Kur emekli zammı olacak. Ocak 2024’te yılın ikinci yarısına ait enflasyon rakamları kesinleşecek olup en düşük emekli maaşı da yeniden artış yaşayacak. Zam oranının yüzde 31,92 olacağı düşünüldüğünde en düşük emekli aylığı yaklaşık 10.000 TL’yi bulacak.
EKONOMİSTLER NE DİYOR
17 ekonomistin katılımıyla sonuçlanan enflasyon beklenti anketine göre 2023 yıl sonu enflasyon tahmini yüzde 61,01 oldu. Bu tahmine göre TÜFE endeksi yıl sonu 1.816,92 seviyesine yükselecek. Bu rakama göre; 6 aylık enflasyon oranı yüzde 34,43 olacak. Bu rakam refah payı hariç SSK ve BağKur emekli zammını ifade ediyor. En düşük emekli maaşının 10 bin liradan az olmayacağı öngörülüyor. Emekli sandığı emeklilerinin ise yüzde 6’nın üzerinde oluşan farkları ise 25,92 olacak. Bunun üzerine Ağustos ayında belirlenecek olan Ocak toplu sözleşme artış oranı da eklenecek.
