Zirvede varılan mutabakatla, İngiltere ilk kez Avrupa Birliği’nin 150 milyar euro değerindeki savunma kredi programına erişim hakkı elde etti. Anlaşma, savunmanın yanı sıra balıkçılık, enerji, gençlik hareketliliği ve sınır kontrolleri gibi birçok başlığı kapsıyor.
Yeni Bir Güvenlik ve Savunma Ortaklığı Kuruluyor
Taraflar, zirvede Birleşik Krallık ile AB arasında yeni bir savunma ve güvenlik ortaklığı kurma kararı aldı. Bu kapsamda İngiltere, Avrupa'nın savunma sanayileriyle entegre çalışabilecek, ortak projelere katılabilecek ve stratejik savunma yatırımlarında yer alabilecek. AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, bu iş birliğinin aynı zamanda Ukrayna’ya daha güçlü ve koordineli bir destek imkanı sağlayacağını vurguladı.
Balıkçılıkta 12 Yıllık Uzatma, Gıda Kontrollerinde Yumuşama
Zirvede alınan kararlarla birlikte, AB balıkçı gemilerinin Birleşik Krallık sularında avlanmasına izin veren anlaşma 12 yıl daha uzatıldı. Ayrıca hayvan ve bitki ürünlerine yönelik bazı kontrollerin kaldırılması kararlaştırıldı. İngiltere Başbakanı Starmer, bu düzenlemenin her iki taraf için de istikrar sağlayacağını ifade etti.
Gençlik, Enerji ve Göç Politikalarında Uyum Adımları
Anlaşmalar kapsamında gençlik hareketliliği programlarının yeniden canlandırılması ve enerji iş birliğinin derinleştirilmesi hedefleniyor. Öte yandan yasadışı göçle mücadelede İngiltere ve AB, insan kaçakçılığına karşı ortak hareket etme kararı aldı. Von der Leyen bu konuda, “Amacımız net: Sınırlarımızı korumak ve yeni trajedileri önlemek” sözleriyle kararlılık mesajı verdi.
“Yeni Bir Sayfa Açıyoruz”
Zirve sonrası düzenlenen ortak basın toplantısında konuşan AB Konseyi Başkanı Antonio Costa, yapılan anlaşmaları “ilişkilerde yeni bir sayfa” olarak değerlendirdi. Avrupa'nın giderek daha istikrarsız bir hale geldiğini belirten Costa, “Benzer düşünce yapısına sahip ortaklar arasında daha derin iş birliği bir lüks değil, zorunluluktur” dedi.
“Brexit’e İhanet Değil, Geleceğe Yatırım”
Zirvede İngiltere'nin AB ile yeniden yakınlaşmasının Brexit’e ihanet olup olmadığı yönündeki sorulara yanıt veren Başbakan Starmer, "Bu, Britanya için çok iyi bir anlaşma. Son derece iddialı ve geniş çerçeveli. Ülkemiz adına ileriye atılmış büyük bir adım" ifadelerini kullandı. Starmer, aynı zamanda Hindistan ve ABD ile imzalanan ticaret anlaşmalarını da hatırlatarak, İngiltere’nin küresel bir aktör olarak geri döndüğünü vurguladı.
Gazze ve Ukrayna Krizlerinde Ortak Tavır
Zirvede, Ukrayna’daki savaş ve Gazze Şeridi’ndeki insani kriz de gündeme geldi. Costa, Rusya’ya yönelik yaptırımların devam etmesi gerektiğini belirtirken, Leyen Gazze’deki ablukanın derhal kaldırılması ve yardım girişlerinin sağlanması çağrısında bulundu. Starmer da Gazze’deki durumu “kabul edilemez ve katlanılamaz” olarak nitelendirdi.
Her Yıl Zirve Düzenlenecek
Zirve sonunda yapılan açıklamada, bu tip görüşmelerin artık her yıl düzenlenmesi konusunda mutabık kalındığı belirtildi. Taraflar, siyasi diyalogun kurumsallaştırılmasıyla, AB-Birleşik Krallık ilişkilerinin daha da güçlendirilmesini hedefliyor.
Bu kapsamlı anlaşmalar, sadece siyasi ve ekonomik değil, aynı zamanda stratejik düzeyde AB ile Birleşik Krallık arasında yepyeni bir dönemin başlangıcını simgeliyor. Avrupa'nın güvenliği, istikrarı ve refahı için atılan bu adımlar, iki tarafın da gelecekte daha koordineli hareket edeceğinin göstergesi olarak değerlendiriliyor.
