AB üyesi 27 ülkenin dışişleri bakanlarını bir araya getiren toplantı, İran ile İsrail-ABD arasında tırmanan gerilim, Gazze'deki insani kriz, İsrail’in tutumu ve Ukrayna’daki gelişmelerin gölgesinde gerçekleştirildi. Toplantı öncesi basına konuşan Kallas, Ortadoğu’daki gerginliğin diplomatik yollarla çözülmesi gerektiğini vurguladı.
"İran bizimle konuşmaya istekliyse bu fırsatı değerlendirmeliyiz"
Kallas, geçtiğimiz hafta İran Dışişleri Bakanı ile yaptıkları görüşmeye değinerek, "İran, yalnızca nükleer meselelerde değil, Avrupa’yı ilgilendiren daha geniş güvenlik konularında da diyaloga açık olduğunu ifade etti. Bu süreci devam ettirmeliyiz, çünkü uzun vadeli diplomatik çözüm tek çıkış yoludur" dedi.
Avrupa'nın İran ile yapılan Kapsamlı Ortak Eylem Planı (KOEP) çerçevesinde somut bir role sahip olduğunu belirten Kallas, anlaşmanın geleceğiyle ilgili yaptırımların yeniden devreye girmesini öngören mekanizmanın da masada olduğunu söyledi. “İran nükleer silaha sahip olmamalıdır, bu konuda herkes hemfikir” diyen Kallas, İran’ın ekonomi üzerindeki olası olumsuz etkiler nedeniyle dikkatli adımlar atması gerektiğini dile getirdi.
Almanya: "ABD de bu sürece dahil olmalı"
Almanya Dışişleri Bakanı Johann Wadephul ise, İran’ın sadece Avrupa ile müzakere etmek istediğini belirttiğini ancak bunun yetersiz olacağını vurguladı. Wadephul, "ABD'nin de bu sürece doğrudan dahil olması gerektiğine inanıyoruz" dedi. Cenevre’deki üçlü görüşmelere atıf yapan Wadephul, Gazze’deki insani durumun da acil çözüm bekleyen bir başlık olduğunu hatırlattı.
Fransa’dan Uyarı: "Orta Doğu’da gerginliğin tırmanması yıkıcı olur"
Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Noel Barrot da Orta Doğu’daki tansiyonun küresel istikrarı tehdit ettiğini söyledi. İran’ın nükleer faaliyetlerinin İsrail ve Avrupa için varoluşsal bir tehdit olduğunu belirten Barrot, rejim değişikliği çağrılarına karşı çıkarak, İran’ın daha fazla provokasyondan kaçınması gerektiğini dile getirdi.
İsrail’in insan hakları ihlallerine dikkat çeken Barrot, Gazze ve Batı Şeria’daki uygulamaların uluslararası hukuka aykırı olduğunu vurgulayarak, bu konuda AB’nin temmuz ayında yapılacak bir sonraki toplantıda adım atmaya hazırlandığını ifade etti. Fransa'nın ise Filistin devletinin tanınması yönünde ilerlemeye açık olduğunu belirtti.
AB’den Diplomasi Vurgusu
AB Dışişleri Konseyi toplantısında İran ve Orta Doğu'daki gelişmelere dair yapılan açıklamalar, Avrupa'nın diplomatik çözüm yollarına verdiği önemi bir kez daha gözler önüne serdi. Bölgedeki kırılgan güvenlik dengeleri ve nükleer tehdit karşısında AB, tarafları gerilimi tırmandıracak adımlardan kaçınmaya ve yapıcı diyaloğa çağırıyor.
