Yeni uygulamayla birlikte ikamet izni alamayan Suriyelilerin ülkelerine dönüşünün hızlanması bekleniyor.
Geçici Koruma Statüsünde Yeni Dönem
Suriye’de iç savaşın sona ermesinin üzerinden bir yıl geçmesine rağmen, Türkiye’de bulunan Suriyelilerin geri dönüş oranı beklentilerin altında kaldı. Resmî verilere göre, 8 Aralık 2024’ten bu yana yaklaşık 600 bin Suriyeli ülkesine dönerken, halen 2 milyon 370 bin kişi Türkiye’de geçici koruma statüsüyle yaşamını sürdürüyor.
Güvenlik ve göç bürokrasisi, dönüşleri teşvik etmek amacıyla yeni adımlar atmaya hazırlanıyor. Ancak bu sürecin zorla geri gönderme şeklinde değil, kademeli ve kontrollü biçimde yürütülmesi planlanıyor.
Zorla Gönderme Yok, Kademeli Uygulama Var
Edinilen bilgilere göre, Avrupa’daki uygulamalara benzer şekilde geçici koruma statüsünün doğrudan kaldırılması önerildi. Ancak Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, Türkiye’nin bugüne kadar sürdürdüğü insani yaklaşımı hatırlatarak bu öneriye sıcak bakmadığı ifade ediliyor.
Bu nedenle, ilgili bakanlıklar ve kurumlar koordinasyonunda kademeli tedbirler devreye alınacak.
Sağlık Hizmetleri Artık Ücretli Olacak
Yeni yıl itibarıyla önemli bir değişiklik daha hayata geçiyor. Daha önce ücretsiz sunulan sağlık hizmetleri sona erecek. 1 Ocak’tan itibaren, geçici koruma kapsamındaki Suriyeliler sağlık hizmetlerinden yararlanabilmek için katkı payı ödemek zorunda kalacak.
Güvenlik kaynaklarına göre bu uygulamanın, gönüllü geri dönüşleri artırması bekleniyor.
İkamet İzni Şartları Sertleşiyor
Ücretli sağlık hizmetine geçişin ardından, ikinci aşamada geçici koruma statülerinin kademeli olarak kaldırılması planlanıyor. Statüsü sona eren Suriyeliler, Türkiye’de kalabilmek için ikamet izni almak zorunda olacak.
Ancak ikamet izni için uygulanacak kriterler oldukça sıkı:
-
Düzenli bir iş ve gelir kaynağı
-
Geçerli kira sözleşmesi ve uygun konut
-
Sağlık sigortası
-
Banka hesabı ve yeterli maddi birikim
Yetkililer, bu şartları sağlayamayanların ikamet izni alamayacağını, izinsiz kalanların ise kaçak durumuna düşeceğini belirtiyor. Bu durumda söz konusu kişilerin ülkelerine dönmek zorunda kalacağı ifade ediliyor.
BM Fonları Geri Dönüş İçin Kullanılacak
Öte yandan, Birleşmiş Milletler’den sağlanan fonların da geri dönüş sürecinde aktif olarak kullanılması planlanıyor. Gönüllü olarak ülkesine dönmek isteyen Suriyelilere nakdi destek sağlanması ve yol masraflarının karşılanması gündemde.
Bu desteklerin, dönüş kararını hızlandırıcı bir etki oluşturması hedefleniyor.
Geri Dönüşler Hızlanacak mı?
Güvenlik bürokrasisi, sağlık hizmetlerinin ücretlendirilmesi, ikamet izni şartlarının zorlaştırılması ve BM destekli teşviklerin birlikte uygulanmasıyla, önümüzdeki dönemde Suriyelilerin geri dönüş oranında belirgin bir artış yaşanmasını bekliyor.
