Fabrikada Suriyeli çalıştırmak zorunlu değildir fakat ihtiyaç olması durumunda çalışacak her bir Suriyeli için en az 10 Türk personel olması gerekmektedir. Çalışacak Suriyeli sayısı toplam personelin %10 undan fazla olamaz. Örneğin 100 kişinin çalıştığı bir fabrikada sadece 10 Suriyeli işçiye çalışma izni alabilirsiniz.
Suriyeli işçiye ödenecek ücret asgari ücret veya üstü olmalıdır, diğer yabancılar için taban ücret asgari ücretin bir buçuk katıdır.
Dernek ve Vakıf ve Sivil toplum kuruluşları haricinde Suriyeli işçi çalıştırmak isteyen kişi veya kurumlar bir yabancı için on Türk çalıştırmak zorundadır. On kişiden az Türk çalışanı olan iş yerlerinde sadece bir Suriyeli işçiye çalışma izni alınabilir.
Suriyeli işçi çalıştırmak isteyenlerin Çalışma İzni Alma Zorunluluğu vardır.
Suriyeli işçi çalışma izni olmaksızın Türkiye’de çalışamaz veya çalıştırılmaz. Çalışma izni olmaksızın çalışan Suriyeli işçiler ile bunları çalıştıranlar hakkında 27/2/2003 tarihli ve 4817 sayılı Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Konunun ilgili hükümleri uygulanır. http://www.calismaizni.gov.tr/html/kacak-yabanc%C4%B1-isci-calistirma-cezasi/
Suriyeli işçi çalıştırma izni nasıl alınır?
Gecici koruma (GKK) sağlanan yabancılar için, GKK kayıt tarihinden altı ay sonra çalışma izni almak için bakanlığa başvuruda bulunabilirler. Çalışma izni başvuruları, GKK sağlanan yabancıları çalıştıracak işveren tarafından e-Devlet Kapısı üzerinden yapılır.
Bağımsız çalışma iznine başvurma hakkı olan geçici koruma sağlanan yabancılar kendi adına başvuru yapar.
Mevsimlik tarım veya hayvancılık işlerinde çalışacak geçici koruma sağlanan yabancılar, çalışma izni muafiyeti kapsamındadır. Çalışma izni muafiyeti başvuruları geçici koruma sağlanan il valiliğine yapılır.Bu başvurular, ilgili valilik tarafından Bakanlığa bildirilir.Bakanlıkça, mevsimlik tarım veya hayvancılık işlerinde çalışacak geçici koruma sağlanan yabancılara ilişkin il ve kota sınırlaması getirilebi
Değerlendirme
Çalışma izni başvurularının değerlendirilmesinde, 29/8/2003 tarihli ve 25214 sayılı Resmî Gazete’ de yayımlanan Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanunun Uygulama Yönetmeliğinin 13 üncü maddesi uyarınca Bakanlıkça değerlendirme kriterleri belirlenir.
Kanunlarda yalnızca Türk vatandaşları tarafından icrasına izin verilen iş ve meslekler için yapılan başvurular değerlendirme yapılmaksızın işlemden kaldırılır.
Bakanlığa çalışma izin başvurusu için: sağlık meslek mensuplarının Sağlık Bakanlığından, eğitim meslek mensuplarının ise Milli Eğitim Bakanlığından veya Yükseköğretim Kurulu Başkanlığından ön izin almaları gerekir. Ön izin belgesi olmayan başvurular değerlendirme yapılmaksızın işlemden kaldırılır.
Çalışma İzni Verilecek İller
Geçici koruma sağlanan yabancılara çalışma iznine başvuru hakkı verilmesinde, Geçici Koruma Yönetmenliğinin 24 üncü maddesi uyarınca yabancının kalmasına izin verilen iller esas alınır. Yani Suriyeli işçi geçici kimlik kartını hangi ilden aldıysa o il de çalışmak zorundadır.
Kamu düzeni, kamu güvenliği ya da kamu sağlığı yönüyle çalışma izni verilmesinde sakınca görüldüğünün İçişleri Bakanlığınca bildirildi illerde çalışma izni verilmesi, Bakanlıkça durdurulur. Bu illerde, verilmiş çalışma izinleri uzatılmaz. Ancak, yabancının bu ilde kalma hakkı devam ediyorsa, önceden verilen ve geçerliliği devam eden çalışma izinleri, sona erdiği tarihe kadar uzatılır.
İstihdam Kotası
Çalışma izni başvurularının değerlendirilmesinde, iş yerinde çalışan Türk vatandaşı sayısı üzerinden sektör ve illere açık iş ve işe yerleştirmeler dikkate alınarak Bakanlıkça, geçici koruma sağlanan yabancı istihdamı kotası değişen oranlarda uygulanabilir. Üçüncü fıkra hükmü saklı kalmak üzere, çalışma iznine başvurulan iş yerinde çalışan geçici koruma sağlanan yabancı sayısı, iş yerinde çalışan Türk vatandaşı sayısının yüzde onunu geçemez. Bu demek oluyor ki iş yerinizde 100 kişi çalışıyorsa sadece 10 Suriyeli işçi çalıştırabilirsiniz.
Toplam çalışan sayısı ondan az olan iş yerlerinde en fazla bir geçici koruma sağlanan yabancının çalışmasına izin verilebilir.
İşveren tarafından; iş yerinin kayıtlı bulunduğu Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğünden, çalışma izni başvurusu tarihinden önceki dört haftalık süre içerisinde yabancının çalıştırılacağı işi yapacak aynı nitelikte Türk vatandaşı bulunamadığının belgelendirildiği başvurularda istihdam kotası uygulanmayabilir.
Çalışma İzni Verilmesi ve Bildirimi
Başvurusu olumlu değerlendirilen yabancılara Bakanlık tarafından çalışma izni verilir ve bu durum İçişleri Bakanlığı ile işverene bildirilir.
Mevsimlik tarım veya hayvancılık işlerinde çalışması uygun görülen geçici koruma sağlanan yabancılara verilen çalışma izni muafiyetleri ilgili valiliğe bildirilir.
Suriyeli işçilere verilecek ücret
Geçici koruma sağlanan Suriyeli işçiye asgari ücretin altında ücret ödenemez. Suriyeli işçi nin Dernek, Vakıf ve Kâr Amacı Gütmeyen Kuruluşlarda Çalışması 4/11/2014 tarihli ve 5253 sayılı Dernek Kanunu uyarınca kamu yararına çalışan dernek statüsüne sahip dernekler ile 30/7/2003 tarihli ve 4962 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması ve Vakıflara Vergi Muafiyeti Tanınması Hakkında Kanun uyarınca vergi muafiyeti tanınan vakıflar, insani yardım hizmeti faaliyetlerinde geçici koruma sağlanan yabancıları çalıştırmak üzere Bakanlığa başvurabilirler.
Yukarıdaki kapsamında yer almayan dernekler, dernek şube veya temsilcilikleri, federasyonlar, konfederasyonlar ve yabancı dernekler ile merkezleri yurt dışında bulunan dernek ve vakıf dışındaki kâr amacı gütmeyen kuruluşların Türkiye’deki şube veya temsilcilikleri geçici koruma sağlanan Suriyeli işçi çalıştırmak üzere Bakanlığa başvurabilirler. Ancak, başvuru yapan kuruluşlara ilişkin İçişleri Bakanlığının uygun görüşü aranır. Uygun görüş alınamayan kuruluşlara ait başvurular değerlendirme yapılmaksızın işlemden kaldırılır.
Mesleki Eğitim
Türkiye İş Kurumu tarafından aktif iş gücü hizmetleri kapsamında düzenlenen kurs ve programlar kapsamında bir iş yerinde mesleki eğitim ve işbaşı eğitimi görecekler ile bu kişilerin eğitim süresinin sonunda aynı iş yerinde çalıştırılması için Bakanlığa başvuruda bulunabilirler.
Bu madde kapsamında yapılacak başvurularda, Bakanlıkça iş yeri istihdam kotası farklı uygulanabilir.
Yönetmelik kapsamında geçici koruması sonlandırılan veya iptal edilen Suriyeli işçilerin almış olduğu çalışma izinleri iptal edilir.
