Denetlenemediği ve vergilendirilemediği için devletin gelirinde kayba yol açan, suç örgütlerine finans kaynağı olarak ve kara para aklama aracı olarak kullanılan yasa dışı bahis, bireyleri de borçlanmaya ve bağımlılığa sürükleyerek hem maddi hem manevi çöküşlerine neden olmaktadır.
Son dönemde devlet tarafından yakın takibe alınan yasa dışı bahis suçu, devletin ve ayrıca şahısların ekonomik kaybına yol açmakla kalmayıp, bireylerin ve ailelerin hayatını derinden sarsan sosyal sonuçlar da doğurmaktadır. Özellikle maddi zorluklar içindeki öğrenciler, hızlı kazanç umuduyla yasa dışı bahis çarkına sürüklenmekte, bir süre sonra büyük borç yükü altına girerek eğitim hayatlarını ve geleceklerini riske atmaktadır. Kumar bağımlılığına dönüşen bu süreç, aile içi huzursuzlukları artırarak boşanmalara ve hatta intihar vakalarına yol açabilmektedir. Yasadışı bahsin bireysel ve toplumsal yıkıma sebep olan etkileri göz önüne alındığında, bu suça karşı bilinçlendirme çalışmalarının artırılması hayati önem taşımaktadır.
SUÇA YÖNELİK YAPTIRIMLAR
Peki, nedir bu yasa dışı bahis suçu? Yasa dışı bahis oynatma suçu, 7258 sayılı Futbol ve Diğer Spor Müsabakalarında Bahis ve Şans Oyunları Düzenlenmesi Hakkında Kanun kapsamında ele alınmış olup, bu suça ilişkin yaptırımlar kanunun 5. maddesinde belirtilmiştir. 7258 sayılı kanun kapsamında yasadışı bahis kısaca; kanunen alınması gereken lisans alınmadan spor müsabakalarına dayalı sabit ihtimalli ve müşterek bahis veya şans oyunlarını oynatma eylemidir.
Burada hemen belirtmek gerekir ki; yasadışı bahis oynamak ile oynatmak farklı eylemler olup bir kimsenin yasadışı bahis oynaması suç teşkil etmemektedir. Yasadışı bahis oynama eylemi kabahat olup bu eyleme beş bin liradan yirmi bin liraya kadar idari para cezası öngörülmüştür. (7258 sayılı kanun madde 5/1-d)
Yasa dışı bahis suçu ise; bahis oynatma, oynanmasına imkân sağlama, teşvik etme ve para transferine yardımcı olma gibi eylemleri kapsamaktadır. Son dönemde birçok ünlünün gözaltına alınması ve yakın tarihte bazı finans kuruluşları hakkında yaptırım uygulanmasının sebebi de bu tür eylemlerdir.
7258 SAYILI KANUN’UN 5. MADDESİ
7258 sayılı Kanun’un 5. maddesine göre: > Kanunun verdiği yetkiye dayalı olmaksızın spor müsabakalarına dayalı sabit ihtimalli ve müşterek bahis veya şans oyunlarını oynatanlar ya da oynanmasına yer veya imkân sağlayanlar üç yıldan beş yıla kadar hapis ve on bin güne kadar adli para cezası, > Yurt dışında oynatılan spor müsabakalarına dayalı sabit ihtimalli veya müşterek bahis ya da şans oyunlarının internet yoluyla ve sair suretle erişim sağlayarak Türkiye’den oynanmasına imkân sağlayan kişiler dört yıldan altı yıla kadar hapis cezası, > Spor müsabakalarına dayalı sabit ihtimalli veya müşterek bahis ya da şans oyunlarıyla bağlantılı olarak para nakline aracılık eden kişiler üç yıldan beş yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adli para cezası, > Kişileri reklam vermek ve sair surette spor müsabakalarına dayalı sabit ihtimalli veya müşterek bahis ya da şans oyunlarını oynamaya teşvik edenler bir yıldan üç yıla kadar hapis ve üç bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır.
KRİPTO PARALAR VE PARA AKLAMA
Görüldüğü üzere yasadışı bahis oynatma, imkân sağlama, teşvik etme, bu suça ilişkin para nakline aracılık etme eylemleri hapis ve adli para cezası ile cezalandırılmaktadır. Öngörülen cezaların caydırıcı olup olmadığı ise tartışmaya açıktır.
Bankalar ve finans kuruluşları aracılığı ile yapılan şüpheli para transferleri Mali Suçları Araştırma Kurulu (MASAK) tarafından tespit edilebilmekte ise de; yasa dışı bahis faaliyetlerinde önemli bir araç haline gelen kripto paralar ile yapılan transferler anonim ve takip edilmesi zor olduğu için faillerin tespiti de zorlaşmaktadır. Yasa dışı bahis suçunun failleri, banka hesapları üzerinden topladıkları paraları hızla kripto varlıklara çevirerek izlerini kaybettirmekte ve bu fonları yurt dışına aktararak kaçırmaktadır. Bu durum kara para aklanmasını da kolaylaştırmaktadır. Kripto paraların yasa dışı bahis amacıyla kullanımının önüne geçmek için küresel çapta daha sıkı düzenlemeler getirilmekte ve kripto para borsalarının müşteri tanıma (KYC) politikalarıyla kara para aklama karşıtı (AML) tedbirleri artırılmaktadır.
PARA NAKLİNE ARACILIK ETME SUÇU
Suçun asıl failleri, yani yasa dışı bahis gelirlerinden en büyük kazancı sağlayan kişiler, genellikle düşük gelirli kişilere bir miktar para karşılığında banka veya finans kuruluşlarından hesap açtırarak bu hesapları kendi çıkarları için kullanmaktadır. Daha sonra bu hesaplardan elde edilen gelirler kripto paraya çevrilerek para akışının takibi neredeyse imkânsız hale getirilmektedir. Bu nedenle, yasa dışı bahis organizasyonlarında yer alan asıl faillerin tespiti zorlaşırken, sadece az bir kazanç elde etmek amacıyla hesaplarını kullandıran maddi açıdan zor durumda olan kişiler kolaylıkla tespit edilmekte ve yasa dışı bahis organizatörleriyle aynı yaptırımlara maruz kalmaktadır. Kanun kapsamında, banka hesabı açarak başkalarına kullandıran kişilerin eylemleri de “para nakline aracılık etme” eylemi kapsamına girmekte, üç yıldan beş yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılmaktadır. Bu nedenle bireylerin; özellikle yasa dışı bahis ve benzer şekilde suistimal edilerek işlenebilecek olan dolandırıcılık (TCK m.157 158), banka hesabının başkası adına kullandırılması (Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun m.15) gibi suçlara alet olmamaları için bilinçlendirilmesi büyük önem taşımaktadır.
ÇÖZÜM YENİ DÜZENLEMELER, DENETİM VE BİLİNÇLENMEDE
Sonuç olarak, yasa dışı bahis, yalnızca devletin ve vatandaşın ekonomik kaybına sebep olmakla kalmayıp, bireylerin ve ailelerin hayatına da telafisi zor zararlar vermektedir. Gençlerin bu tuzağa düşmesi eğitim hayatlarını sona erdirebilirken, bağımlılığa dönüşen bahis alışkanlığı aile içi huzursuzlukları artırmakta, boşanmalara ve intihar vakalarına neden olmaktadır. Yasa dışı bahis suçunun önlenmesi için bireylerin bilinçlendirilmesi, finans kuruluşlarının etkin şekilde denetlenmesi ve kripto para kullanımına düzenlemeler getirilmesi gerekmektedir
