Yabancı yatırımcıların 2017 ve 2018 yıllarında Türkiye’de gerçekleştirdikleri tüm gayrimenkul cinsinden alımları mercek altına alan EVA Gayrimenkul Değerleme, alan bazında 2018 yılında 2017 yılının aynı dönemine kıyasla %143,7, işlem sayısında ise %119,4 artış olduğunu belirledi.

İlk 10 değişti, Körfez yatırımları payı azaldı

Türkiye’de gayrimenkule yatırım yapan ilk 10 ülkeye bakıldığında 2017 yılında sırasıyla Almanya‘nın 700.502 m² ile 1.280 işlem yaptığı, Suudi Arabistan’ın 492.238 m² ile 2.177, Irak’ın 381.030 m² ile 3.666, Kuveyt’in 371.667 m² ile 1.694, KKTC’nin 254.508 m² ile 100, İngiltere’nin 251.449 m² ile 1.347, Azerbaycan’ın 224.818 m² ile 798, Rusya Federasyonu’nun 172.273 m² ile 1.565, Ürdün’ün 163.083 m2 527, ve Birleşik Arap Emirlikleri’nin 135.215 m² ile 336 gayrimenkul işlemi yaptığı ve gayrimenkul yatırımı gerçekleştirdiği görülüyor.

2018 yılının aynı dönemine bakıldığında öncelikle ilk 10 ülke sıralamasında değişiklik göze çarpıyor. Oranlara bakıldığında Almanya’nın 1.477.461 m² ile 3.167, Suudi Arabistan’ın 912.730 m² ile 2.889, Ürdün’ün 763.759 m² ile 1.639, Irak’ın 704.901 m² ile 10.725, Fransa’nın 703.672 m² ile 298, Filistin’in 682.247 m² ile 804, İngiltere’nin 645.887 m² ile 2.487, Kuveyt’in 443.252 m² ile 2.631, Katar’ın 435.984 m² ile 870 ve Yemen’in 332.062 m² ile 857 gayrimenkul alımı yaptığı belirleniyor.

Yabancı gayrimenkul yatırımlarında Körfez ülkelerinin payı azalıyor

Yabancı gayrimenkul yatırımlarında önemli bir ağırlığa sahip olan Körfez ülkelerinin, 2017 yılında 1.561.434 m² büyüklüğündeki yatırımları 2018’in aynı döneminde 3.056.337 m²’ye yükseldi. Ancak toplam yabancı yatırımların içinde Körfez ülkelerinin durumunu değerlendiren EVA Gayrimenkul Değerleme, 2017 yılında toplam yabancı yatırım içinde payı %33 olan Körfez ülkelerinin 2018 yılının aynı dönemindeki payının %27’ye gerilediğini ortaya koyuyor. Körfez ülkeleri yatırımcılarının yaptıkları toplam hisseye isabet eden kişi başına ortalama metrekare büyüklüğü 2017 yılında 169 iken, 2018 yılının aynı döneminde bu rakam 134’e düştü. EVA Gayrimenkul Değerleme’nin tespitine göre Körfez ülkeleri geçen seneye göre daha küçük metrekarelere yatırım yaptı.

Yatırım ağırlığında iller sıralaması değişti

EVA Gayrimenkul Değerleme’nin araştırması yatırım tercihinde ilk 10 il sıralamasının da değiştiğini ortaya koyuyor. Buna göre alan bazında 2017 yılında en çok yatırım yapılan iller sırasıyla İstanbul, Antalya, Muğla, Bursa, Kocaeli, Şırnak, Sakarya, Yalova, Samsun ve Aydın iken, 2018 yılının aynı döneminde ilk 10 il sıralaması, Antalya, İstanbul, Sakarya, Kocaeli, Muğla, Manisa, Aydın, Yalova, Bursa ve Ankara oldu. Son iki senede listedeki illerin İstanbul, Antalya, Sakarya, Muğla, Aydın, Kocaeli ve Yalova haricinde değiştiği görüldü. Geçen yıl listede olan Şırnak ve Samsun ilk tercih edilen on ildeki yerlerini Manisa ve Ankara’ya bırakmış durumda.

Yatırım yapan ülkeler değişiyor

2017 ve 2018 yıllarında toplam hisseye hitap eden yüzölçümü bazında en çok yatırım yapan ülkelerin hemen hemen aynı olduğunu söyleyen EVA Gayrimenkul Değerleme Lisanslı Değerleme Uzmanı Şeyma Şehirli, listede yer alan lider yabancı yatırımcı ülkelerin Almanya, Suudi Arabistan, Ürdün, Irak, Kuveyt ve İngiltere olduğunu belirtti. Şehirli, listeden bu yıl KKTC, Birleşik Arap Emirlikleri, Rusya Federasyonu ve Azerbaycan’ın çıktığını, yerlerine ise Fransa, Filistin, Katar ve Yemen vatandaşlarının girdiğini söyledi.

Konut bazında bakıldığında 2018 yılında yabancı alıcılara satılan konut adedinin 22.234 olduğunu belirten Şehirli, 2018 yılı aynı döneminde bu rakamın %78,4 artarak 39.663‘e yükseldiğini belirtti. Şehirli, bu sayının Türkiye genelinde toplam konut satışları içindeki oranının %2,88 olduğunu, 2017 yılının aynı döneminde bu oranın %1,58 düzeyinde gerçekleştiğini kaydetti.

Körfez ve Arap ülkelerinin tercih nedenleri

Konut yatırımında Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri, Kuveyt, Mısır, Katar ve Ürdün vatandaşlarının, İstanbul, Antalya, Bursa, Ankara, Yalova, Mersin, Sakarya, Samsun, Muğla ve Doğu Karadeniz Bölgesi'ni iklimi ve doğal güzellikleri nedeniyle yatırım amaçlı tercih ettiğini söyleyen Şehirli, şu bilgileri verdi: “Trabzon başta olmak üzere Rize, Artvin, Ordu ve Giresun şehir merkezleriyle yaylalarını ziyaret eden Arapların bu bölgeyi tercih etmelerinin en önemli nedenleri, serin ve yağmurlu iklim ile doğal güzellikler yanında, Karadeniz halkının muhafazakâr bir yapıya sahip olması, Müslüman bir toplum olması, konut fiyatlarının İstanbul, Antalya gibi illere nazaran daha düşük olması, Trabzon’da havalimanı olması nedeniyle ulaşımın kolaylığı şeklinde sıralanabilir. Trabzon son yıllarda en çok yabancıya konut satışı yapan iller arasında. 2013 yılında yabancıya konut satışı yapılan ilk 10 il arasında değilken, 2014 yılında 10‘uncu, 2015 yılında 8‘inci, 2016 yılında 6‘ncı, 2017 yılında 5‘inci, 2018 yılında ise 7‘nci il oldu. Trabzon‘da yabancıya konut satışının büyük bir kısmı Körfez ülkelerine yapılıyor. Son yıllarda Körfez ülkelerine yapılan satışlar Trabzon’da konut fiyatlarını, restoran ve bağlantılı sektörleri de etkiledi.“