1. Altyapı Sağlayıcı

Altyapı sağlayıcı terimi, kanunlarca yetkilendirilmiş kurumları tanımlar. Bu kurumlar e-ticaret sitesi açılışı ya da online ödeme sistemlerinin kullanılması için belirlenen şartları sağlamaktadırlar. Tanımlamayı örneklendirmek gerekirse e-ticaret sitesi açılırken gerekli olan e-ticaret paketleri, hosting, alan adı ve sanal POS gibi ihtiyaç duyulan hizmetler altyapı sağlayıcılardan karşılanmaktadır.

2. API

API, Türkçeye “Uygulama Programlama Arayüzü” olarak geçen İngilizce Application Programming Interface tanımlamasının baş harfleri kullanılarak oluşturulmuştur. API, yazılımların birbirleri arasında etkileşim kurmasına ve bilgi paylaşımı gerçekleştirmesine olanak tanıyan uygulamalardır. Örneğin Google hizmetlerine bağlanılmasını sağlayan Google API’ler ya da Facebook API’ler, tanımlamaya örnek olarak gösterilebilir.

3. Açık Bankacılık

Açık bankacılık ya da open banking, üçüncü taraflarca gerekli güvenlik önlemleri çerçevesinde temel bankacılık hizmetlerinin açıldığı sistemdir. Geliştiriciler, API yardımı ile kullanıcılarına yönelik çeşitli finansal işlemlerin yapılmasını sağlar. Bankaların sundukları mobil bankacılık uygulamaları, açık bankacılık öncesi FinTech gelişimleridir. Üçüncü taraflarca kullanıma sunulan API’ler ile bahsi geçen bankacılık işlemleri, banka dışında kanal üçüncü partilerce sürdürülmektedir.

4. Blockchain (Blok Zinciri)

Blockchain ya da blok zinciri, ademi merkeziyetçiliği hedefleyen ve yapılan işlemlerin herkes tarafından takip edilebildiği veri tabanı sistemidir. Dijital defter olarak en basit ifade ile tanımlanabilecek blok zinciri teknolojisinde kayıtlar değiştirilemez bir şekilde tutulmaktadır. Veriler blok şeklinde tutulur ve her blok bir önceki blokla birleştirilerek zincir tamamlanır.

5. Bitcoin

Bitcoin, Satoshi Nakamoto takma adını kullanan kişi ya da bir grup tarafından geliştirilen kripto para birimidir. Blockchain kavramının duyurucusu olarak görülen Bitcoin, herhangi bir otoriteye bağlı olmayan ve ademi merkeziyetçi yapıya sahip dijital para birimidir. Tamamen sanal (dijital) olan Bitcoin, dijital cüzdan üzerinde saklanabilmekte ve farklı sektörlerde ödeme yapılması için kullanılabilmektedir.

6. Chatbot

Sohbet robotou ya da chatbot, bazı işlemlerin yapılması ve soruların yanıtlanması için makine öğrenimi ve yapay zeka kullanılarak geliştirilmiş yazılımlardır. Bankacılık işlemlerinde, e-ticarette ya da ürün/hizmet satışı yapan işletmelere ait web sitelerinde müşteri hizmetleri olarak kullanılan sohbet robotları, chatbot’a örnek olarak verilebilir. Bazı tekrarlayan ve ikili ilişki gerektiren konularda insan yükünü almak amacıyla kullanılan chatbot teknolojisi, işletmelere hızlı işlem ve düşük operasyon maliyeti gibi avantajlar kazandırır.

7. Dijital Cüzdan

Dijital cüzdan banka kartı, sanal kart, ön ödemeli kart, kripto para, vb. değer saklayıcıların bilgisayar ve mobil cihazlarda kullanılabilmesine olanak tanıyan yazılımlardır. Dijital cüzdanlar harcama ve birikim yapma, puan biriktirme, vb. opsiyonları dijital ortamda kullanıcılarına sunarak kolaylık ve pratiklik kazandırmaktadır.

8. ETBIS

Hizmet ve aracı hizmet sağlayıcılar ile e-ticaret sitelerinin kayıt altına alındığı ETBIS (Elektronik Ticaret Bilgi Sistemi), Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından hayata geçirilen bir projedir. E-Ticaret işletmelerinin denetlenmesi yanında e-ticaret istatistiklerinin tutulabilmesi için ETBIS kayıt zorunluluğu getirilmiştir.

9. Elektronik Para

Elektronik para, fiziksel olmayan ortama çevrilmiş nakdi tanımlamak için kullanılır. Elektronik para internetten alışveriş yapmada kullanılabildiği gibi fiziksel paraya da çevrilebilmektedir.

10.Fraud

Fraud ya da dolandırıcılık, internetten yapılan harcamalarda kart sahibinin rızası olmadan haksız kazanç elde edilmek adına yapılan harcamalara verilen isimdir. Başkalarına ait banka ya da debit kartların bilgilerinin ele geçirilerek ATM’den para çekmek ya da e-ticaret siparişi oluşturmak gibi yapılan tüm dolandırıcılık girişimciler, Fraud çatısı altında toplanır. Ödeme kuruluşları e-ticaret’in en büyük handikabı olarak gösterilebilen Fraud riskini azaltmak için anti-fraud sistemler kullanarak mağazaların ve mağaza müşterilerinin güvenliğini sağlamaktadırlar.

11.IoT (Internet of Things)

Türkçeye “Nesnelerin İnterneti” olarak çevrilen IoT, internet üzerinden tanımlanan görevleri yerine getiren yazılımlar için kullanılan genel bir tanımlamadır. Gelişen IoT ile birlikte bilgisayar ve mobil cihazlar dışında kalan pek çok nesnenin, veri toplama ve bilgi paylaşma kabiliyeti kazanabilmesi mümkün hale gelmektedir. Sağlıktan gündelik yaşantıya kadar geniş bir alanda kullanılması planlanan bu yazılımlar ile akıllı şehirler ve akıllı mağazalar gibi insanlığın kurduğu pek çok hayal gerçekleşme potansiyeli taşımaktadır.

12.KYC (Know Your Customer)

İngilizcede Know Your Customer tanımlamasının kısaltması olarak kullanılan KYC, Türkçeye “Müşterini Tanı” olarak çevrilmektedir. Kurumların müşterilerini tanıması ve kurulacak iş ilişkisindeki riskleri tespit edebilmesi süreci KYC olarak isimlendirilmektedir.

13.Mail Order

Mail Order, sanal POS sistemi öncesinde kredi kartlarının fiziksel POS cihazlarına yaklaştırılmadan ödeme yapıldığı tahsilat sistemlerini tanımlar. Tanımlanmış bir form kullanılarak kart numarası, son kullanma tarihi ve CVV kodu gibi bilgiler kullanılarak herhangi bir fiziksel kart teması gerekmeden mail order aracılığı ile yapılacak harcamaya ilişkin ödeme tamamlanabilmektedir.

14.mPOS

mPOS yani mobil POS, her yere kolayca taşınarak ödeme alınabildiği ve bir ağa bağlı olarak faaliyet gösteren kart okuyuculardır. Bankaların mobil uygulaması aracılığı ile ödeme yapılan mobil POS’ta, standart pos cihazı kullanmadan ödeme gerçekleştirilebilir.

15.NFC

NFC, Türkçeye “Yakın Alan İletişimi” olarak çevrilen ve kısa mesafede kablosuz iletişim kurulmasına olanak tanıyan iletişim protokolüdür. Veri aktarımı, cihaz eşleştirme ve temassız ödeme gibi ihtiyaçların gerçekleştirilebilmesi NFC teknolojisi ile mümkün hale gelmektedir. Temassız kredi kartlarında ve cep telefonlarında kullanılan bu teknolojide POS cihazına bahsi geçen cihazın yaklaştırılması şeklinde ödeme işlemi gerçekleştirilmektedir.

16.Ödeme Geçidi

Ödeme geçidi ya da Payment Gateway, kart ya da dijital cüzdana ait verilerin karşı tarafa aktarılmasına aracılık eden teknolojidir. Ödeme kuruluşlarınca kullanılan bu teknoloji ile sanal ödemeler yapılabilmektedir.

17.PCI-DSS

PCI-DSS, banka ve kredi kartı gibi hassas finansal verilerin korunabilmesi amacıyla belirlenen güvenlik standartlarıdır. PCI-DSS sertifikasına sahip olan e-ticaret sitelerinin ilgili uyum şartlarını sağladığı ve müşterilerine güvenli ödeme altyapısından yararlanma ayrıcalığı taşıdığı düşünülmelidir.

18.Reccuring

Reccuring Türkçeye “Tekrarlayan Ödemeler” olarak çevrilmektedir. Müşteri tarafından verilen izin doğrultusunda tekrarlanan ödeme işlemleri bu tanımlamada değerlendirilmektedir. Otomatik ödeme talimatı, aboneliklere ait borcun ödenmesi, vb. tekrarlayan ödemeler Reccuring kavramına örnek olarak gösterilebilir.

19.Sanal Kart

Sanal kart, kredi ve banka kartlarının sağlayıcı kurumlar tarafından sanal ortamda oluşturularak kullanıma sunulduğu dijital kartlardır. Herhangi bir fiziksel kart basımına gerek olmayan sanal kartlarda müşteri bilgilerinin korunması yanında kart ücreti, aidatı, vb. giderlerden de muaf olunabilmektedir. Sanal kartların yapılan harcama ve limit gibi tüm kayıtları dijital ortamdan kolayca takip edilebilmektedir.

20.3D Secure

3D Secure, internetten yapılan alışverişlerde kullanılan banka ve kredi kartlarının güvenliğini sağlamak adına getirilen güvenlik sistemidir. 3D Secure yapılan ödemeye ilişkin kart sahibine gönderilen SMS ya da mobil bildirim onayı sonrasında ödemenin güvenli ortamda yapılmasını sağlar. 3D Secure ile birlikte karta ait bilgiler yanında ek doğrulama kriteri getirilerek, kartın güvene alınarak dolandırıcılık riskinin minimum seviyeye çekilmesi hedeflenmektedir.