Yıllıklandırılmış verilere göre Eylül ayında cari açık yaklaşık 20,1 milyar ABD doları, ödemeler dengesi tanımlı dış ticaret açığı ise 64,8 milyar ABD doları seviyesinde oldu. Hizmetler dengesi bu dönemde 62,6 milyar ABD doları fazla, birincil ve ikincil gelir dengesi ise sırasıyla 17,6 milyar ABD doları ve 308 milyon ABD doları açık verdi.
Hizmetler Dengesi ve Turizm Gelirleri Öne Çıktı
Hizmetler dengesi kaynaklı net girişler Eylül ayında 7,7 milyar ABD doları olarak gerçekleşti. Bu kalem altında taşımacılık hizmetlerinden 2,3 milyar ABD doları, seyahat kaleminden ise 6,3 milyar ABD doları net gelir sağlandı.
Finans Hesabı ve Yatırımlar
Finans hesabı verilerine göre, Eylül ayında yıllıklandırılmış cari açığın finansmanına katkılar şöyle oldu:
-
Net doğrudan yatırımlar: 5,7 milyar ABD doları
-
Net portföy yatırımları: 2,0 milyar ABD doları
-
Krediler: 22,8 milyar ABD doları
-
Ticari krediler: 1,9 milyar ABD doları
Buna karşılık, net efektif ve mevduatlar 1,1 milyar ABD doları negatif yönlü etki yaptı. Merkez Bankası döviz cinsinden net rezervleri ise 6,8 milyar ABD doları azaldı.
Doğrudan ve Portföy Yatırımları
Eylül ayında doğrudan yatırımlar kaynaklı net çıkış 162 milyon ABD doları olarak kaydedildi. Yurt dışı yerleşiklerin Türkiye’ye yatırımları 722 milyon ABD doları artarken, yurt içi yerleşiklerin yurt dışındaki yatırımları 884 milyon ABD doları arttı. Gayrimenkul yatırımlarında ise yurt içi yerleşikler 211 milyon ABD doları, yurt dışı yerleşikler ise 180 milyon ABD doları net alım yaptı.
Portföy yatırımlarında ise Eylül ayında 1,15 milyar ABD doları net giriş görüldü. Yurt dışı yerleşikler hisse senedi piyasasında 322 milyon ABD doları net satış, devlet iç borçlanma senetleri (DİBS) piyasasında ise 554 milyon ABD doları net alım yaptı.
Kredi ve Rezervler
Bankalar ve Genel Hükümet Eylül ayında yurt dışı kredi kullanımlarında sırasıyla 1,3 milyar ve 134 milyon ABD doları net geri ödeme yaparken, diğer sektörlerde 842 milyon ABD doları net kullanım gerçekleşti. Yurt dışı bankaların Türkiye’deki mevduatları toplamda 935 milyon ABD doları net artış kaydetti. Rezerv varlıklar kaleminde ise 8,7 milyar ABD doları net azalış görüldü.
Analistler, Eylül ayında cari fazla verilmesinin, özellikle hizmetler ve turizm gelirlerinden kaynaklandığını, bunun da Türkiye’nin dış finansman dengesine olumlu yansıdığını belirtiyor.