Küresel piyasalarda 2020
yılı Covid-19 etkisi ile sürüyor.
Virüs nedeniyle bu
yıla yönelik beklentiler de
oldukça kötü. Ülke ekonomilerinin
canlanması adına ülkelerin Merkez
Bankaları ve hükümetler gerekli
önlemleri ve teşvikleri açıklamalarına
rağmen yine de virüsü
fiyatlamaya devam ediyoruz. Aslında,
Çin’de bu defter kapanmak üzereydi
ve artık can kayıpları da sona
ermişti. Ancak Nisan ayından sonra
Haziran ayında yeniden Çin’de vaka
sayısında artış görülmesi piyasaları
tekrardan tedirgin etti ve virüste
2. dalga olayı ile gündeme gelindi.
Zaten Mayıs ayında 2. dalga konusu
piyasalar tarafından sınırlı fiyatlanmıştı
ancak ihtimaller çok güçlü
değildi. Çin’deki bu artış bu ihtimali
güçlendirince piyasalar tedirginleşti.
Dolayısıyla bundan sonraki süreçte
de virüsün seyri piyasaların
gündeminde olacaktır. Bu artış hızı
zayıflarsa bu durumda piyasaların
biraz daha rahatlamasını bekleyebiliriz.
Ancak olası bir 2. dalga açıkçası
borsalarda satışların daha da artmasına
neden olabilir.
Mayıs ayında Avrupa ve ABD normalleşme
adımlarına başlarken,
Türkiye de 1 Haziran itibariyle bu
adımlara başladı. Ancak en son Fed
Başkanı Powell açıklamalarında, bu
gelişmeleri yakından izlediklerini ve
ABD ekonomisinin toparlanmasının
hala zamanının olduğunu ifade etti.
ABD ekonomisinde çarkların dönmesi
için Fed 2021 sonuna kadar
zamanın olduğunu düşünürken,
bu durum ilerleyen aylarda açıklanacak
ekonomik verilerle daha da
şekillenecektir. Eğer veriler piyasaları
tatmin ederse ve beklentilerin
üzerinde açıklanmaya devam
ederse o zaman Fed’in dili yavaş yavaş
değişir ancak bu olmadıkça çok
zor olduğunu düşünüyorum. Diğer
yandan, başta Fed olmak üzere
Merkez Bankaları faiz indirimlerini
agresif bir şekilde gerçekleştirirken,
bir taraftan teşvik paketleri
de açıklandı. Tabii ki yaşanılan bu
dönem mücbir sebep olduğu için
Merkez Bankalarının bu hamleleri
anlık olarak güçlü bir etki oluşturmuyor.
Ne zaman hayat tamamen
normale döner ve virüs sona erer,
bu durumda teşvik paketlerinin etkisini
fiyatlamalar üzerinde hissetmeye
başlarız.
Covid-19 sonrası piyasaların
kendine gelmesinin daha zamanı
var. En azından 2020 yılının kalanı
da ne yazık ki virüsü konuşarak ve
fiyatlayarak geçirilecek. Bir yandan,
ekonomiler toparlanmak için
çabalayacak. En son ABD yaklaşık
1 trilyon dolar altyapı harcama paketi
açıklamayı planlıyordu, bu paketlerin
yerine yenileri eklenebilir.
ABD dışında diğer ülkeler de bunu
sürdürebilir. 2020 yılı için cidden
zorlu bir dönem hatta beklenmedik
bir dönem oldu. Hasarlarını toparlamak
da kolay olmayacak. O
yüzden ben bu dönem için çok güçlü
bir beklenti oluşturamıyorum.
Temmuz ayında da virüsün artış
hızını izleyeceğiz. Aynı zamanda
açıklanacak dünya genelindeki
ekonomik veriler bir nebze de olsa
yılın kalanı için sinyal oluşturabilir.