Bir çok kişi, hayatı boyunca çocukken oyun oynarken, yetişkinlikte kaza sonucu, yaşlılıkta ise düşerek kemik kırığı ile karşılaşmışlardır. Kırığın tanımını yapmak gerekirse, kemik bütünlüğünde meydana gelen bozulma denilebilir. DüşBir çok kişi, hayatı boyunca çocukken oyun oynarken, yetişkinlikte kaza sonucu, yaşlılıkta ise düşerek kemik kırığı ile karşılaşmışlardır. Kırığın tanımını yapmak gerekirse, kemik bütünlüğünde meydana gelen bozulma denilebilir. Düşme, darbe, kaza gibi dışarıdan gelen travmatik etkenler dolayısıyla kemiklerde kırıklar oluşur. Kırık ağrı yaratan bir durum olsa da, tam teşhis doktor kontrolü sonrasında konulurme, darbe, kaza gibi dışarıdan gelen travmatik etkenler dolayısıyla kemiklerde kırıklar oluşur. Kırık ağrı yaratan bir durum olsa da, tam teşhis doktor kontrolü sonrasında konulur
Kırık Kemik Ne Kadar Sürede İyileşir?
Kırık sorunu yaşayan insanların akıllarındaki ilk soru, iyileşmenin ne zaman olacağıdır. Kırık iyileşmesi ne kadar sürer sorusunun net bir cevabı yoktur. iyileşme süresini etkileyen faktörler birden fazladır.Öncelikle kırık bölgesi, kaç kırık olduğu, kırığın şekli gibi nedenler bu süreçte etkilidir. Açık kırıklar, diğerlerine göre daha geç iyileşir.Bacaklar gibi yük taşıyan bölgelerde tam iyileşme daha uzun sürer.Ayrıca yaşa göre kemik kaynama süresi de farklılık gösterir. Çocuklarda ve gençlerde kaynama daha çabuk ve sağlıklı olurken, ileri yaşlarda kırık kemiklerin kaynama süresi daha uzundur.Kırık kemik iyileşme süresi boyunca ağrı yapmaya devam eder. Kırık ağrısı ne kadar sürer? İlk günlerde şiddetli olan ağrı, iyileşme başladıkça azalır. Kemik tam dokusunu oluşturana kadar ağrı da devam eder. Özellikle hareketli ve taşıyıcı kemiklerde ağrı daha fazla olur. Bazı hastalarda kırık kemik kaynasa bile sızlama şeklinde ağrı sorunu devam edebilir. Kırık ağrısına ne iyi gelir? Kırık tedavisi sırasında, ortopedi doktoru ağrının hafiflemesi için gerekli ilaçları hasta ile paylaşır. Ancak kırık ağrısına iyi gelen bir diğer faktör ise beslenmedir. Sağlıklı bir beslenme programı oluşturmak, kırığın daha erken kaynamasını sağlar. Böylece ağrı hissi de daha çabuk geçer.
Kemik Kırıklarında Ne Yapılabilir?
Kemik kırılmaları durumunda iyileşme sürecini hızlandırmak için beslenme önemli bir yer taşır. Bu süreçte dengeli oluşturulan ve kemiklere iyi gelen yiyecekler yönünden zengin bir menü, kırıkların kaynama süresini kısaltır. Kırık kemiğin kaynaması için birçok bileşenin bir arada bulunması gerekir. Antioksidanlar, aminoasitler, kan dolaşımının düzgün çalışması, kemik dokusunu meydana getiren hücrelerin oluşması gibi unsurların iyileşme üzerinde etkisi vardır.
1. Paça Çorbası
Kırıklara iyi gelen çorba, kemiklerin iyileşmesi için gerekli olan protein yönünden zengindir. Aynı zamanda, kırığın kaynaması için gerekli olan kollajen ve kalsiyum bu çorbada bol miktarda bulunur.Paça çorbasını evde yapmak genellikle zordur. Bu nedenle güvenilir bir yerden temin edilebilir. Evde ise kasaptan alınmış paça, güzelce kaynatıldıktan sonra, üzerindeki etli kısımlar ayrılarak çorbanın içine katılmasıyla yapılır. Bu çorbanın geleneksel içimi sırasında sarımsak kullanılır. Sarımsak ise kırık nedeniyle oluşan enfeksiyonlara iyi gelecek aynı zamanda bağışıklık sistemini de güçlendirecektir.
2. Süt ve Süt Ürünleri
Kırık kemiğin hızlı iyileşmesi için kalsiyuma ihtiyacı vardır. Kırık bölgesine yoğun olarak kalsiyum aktarımı gerçekleşeceği için kırık oluştuğu zaman alınması gereken kalsiyum miktarı da artar. Bilinen en önemli kalsiyum kaynakları ise süt ve süt ürünleridir.Kefir, yoğurt, ayran, peynir veya sadece süt tüketilebilir. Ayrıca yoğurt gibi fermente süt ürünleri kemiklerin kaynaması için gerekli olan aminoasitleri de içerir.
3. D Vitamini
Kemiklerin güçlenmesi için D vitamini şarttır. D vitaminine vücudun ihtiyaç duyduğu bir başka nokta ise kalsiyum ve C vitamini emilimidir. Yani kırık kemiğin hızlı iyileşmesi için bir arada bulunması gereken bu üç öğe, temelinde yeterli D vitamini alımıyla mümkün.D vitamini gıdalarda nadir bulunan vitaminlerden biri. Temel kaynağı ise güneş. Ancak güneş olmayan aylarda, yumurta, patates, ton balığı, uskumru, peynir gibi gıdalardan D vitamini ihtiyacını karşılamak mümkün. Eğer buna rağmen D vitamini eksikliği varsa, takviye alınabilir.
4. Elma
Elma kırığa iyi gelir mi? Elma, yüksek miktarlarda A, B6, C, E ve K vitaminleri içerir. Bağışıklık sistemini korur ve vücudun daha sağlıklı olmasını sağlar. Kırıkların çabuk iyileşmesi için, bağışıklık sisteminin de iyi çalışması şarttır. Bu şekilde bakıldığında elmanın, kırıklara iyi bir etkisi olabileceği söylenebilir. Günde bir tane elma yemek, vücudu koruyan maddelerin alınmasını sağlar.
5. Çinko
Kırık nasıl çabuk iyileşir sorusuna çinko alımını destekleyerek cevabı verilebilir. Vücudun her bir hücresinde bulunan ve yaşamsal öneme sahip çinko, kırıkların iyileşmesi üzerinde de etkilidir. Hücrelerin çoğalmasını sağlayan enzimler çinko olmadan çalışmaz.Çinko, kuzu eti, dana eti, sarımsak, yer fıstığı, kabak çekirdeği, siyah fasulye, ceviz, badem, fındık gibi gıdalarda bulunur. Genel sağlık durumu da dikkate alınarak bu gıdalar beslenme programına eklenebilir. Bu gıdaların çoğu sağlık açısından faydalıdır. Dikkat edilmesi gereken nokta ise, kalori ve yağ oranlarıdır.
6. Sardalya ve Somon Balıkları
Her iki balık da yüksek oranda D vitamini içerir. Omega-3 yağ asitleri açısından da zengin olan bu iki balık, kırık diyetlerinde mutlaka olması gereken gıdaların başında gelir. Bununla birlikte içerdikleri B grubu vitaminler ve aminoasitler de onarım sürecinde vücudun ihtiyaç duyduğu temel gereksinimler içindedir.Bu balıkları pişirmenin en sağlıklı biçimi ızgaradır. Somon, sardalyadan farklı olarak fırında pişirilebilir. Yanına haşlanmış sebzeler ve yeşillikler ilave edilerek oluşturulacak bir öğün, beslenmeyi destekleyecektir.
7. Yumurta
Yumurta D vitamini kaynağıdır. Aynı zamanda kemiklerin yeniden yapılandırılması için gerekli olan protein yönünden de zengindir. Bu da demek oluyor ki, yumurta kemik kırıklarının iyileşme sürecini hızlandıracağı gibi, ağrıyı da hafifletir.Her sabah tüketilecek bir adet haşlanmış yumurta yeterli gelecektir. Yumurtanın doğal olması etkisinin daha fazla olmasını sağlar. Yağda pişirilmiş yumurta yüksek kolesterol içerdiği için, haşlanmış olanı daha sağlıklıdır.
8. Sebzeler
Kırık iyileşmesi için hazırlanacak menüye eklenecek sebzeleri birbirinden ayırmanın imkanı yok. Her birinin kendine göre bir özelliği olan sebzelerin bu süreçte bolca tüketilmesi gerekir.Brokoli, ıspanak, kereviz, enginar; akla gelebilecek bütün sebzeler bu diyetin bir parçasıdır. Ayrı ayrı pişirilebilecekleri gibi, sebzelerin tamamı kullanılarak yapılan bir çorba da içilebilir. Bu çorbanın kemik suyuyla yapılması hem kemikler için daha faydalı olur, hem de lezzetini artırır.
9.Ananas
Ananas kemik kırığı semptomlarının tedavisinde oldukça yararlı olan bromelain adlı enzimi içerir. Hızlı kemik kaynaması için, her gün taze ananas yiyin. Ananas tadını sevmiyorsanız, alternatif olarak, ananas suyu içebilirsiniz.
10.Yeşil çay
Kemik kaynamasını hızlandırmak için günde 5 bardak çay için. EGC denilen yeşil çay bileşiği kemik büyümesini teşvik eder ve ayrıca kırık ile birlikte meydana enflamasyon ve ağrıyı azaltır.
Kırıkların İyileşmesine Olumsuz Etki Eden Nedenler
Kırık iyileşmesi için ne yemeli, nasıl davranmalı hakkında bir takım bilgiler mevcuttur. Ancak çoğu insan bazı davranış biçimlerinin ve hastalıkların kırıkların iyileşme sürecini olumsuz etkilediğini bilmez. Kemik kırıklarında iyileşme süreci kimi zaman istenilen sonuca ulaşmaz. Kırıkların geç iyileşmesine neden olan durumlar vardır.
1. Kafein
Kırığa iyi gelmeyen yiyecekler ve içecekler arasında kafein içeren gıdalar vardır. Kafein kalsiyum emilimini azaltan maddelerden biridir. Dolayısıyla vücudun kalsiyum ihtiyacının daha çok arttığı kırık durumlarında, kafein tüketimine ara vermek gerekir. Kahve, bitter çikolata, siyah ve yeşil çay, paketli gıdalar kafeinin en yüksek olduğu ürünler arasındadır.
2. Sigara
Damarlarda dolaşan oksijen miktarını azaltan sigara da, kırıkların iyileşmesi sırasında süreci geciktiren alışkanlıklardan biri. Kemik kırığı durumunda, tam iyileşme sağlanana kadar sigara tüketimine ara vermek, kemiklerin kendisini daha çabuk toparlamasına yardımcı olur. Ayrıca sigara içenlerde kırık bölgesinde enfeksiyon oluşma riski daha fazladır.
3. Alkol
Sağlıklı kemiklerde bile tahribata yol açan alkol, kemik yoğunluğunu azaltan zararlı alışkanlıklardan biri. Bu durum göz önünde bulundurulduğunda, kırık vakalarında alkol tüketiminden kaçınılması tavsiye edilir. Aynı şekilde sigara gibi, alkol de enfeksiyon riskini artırır.
4. Şeker Hastalığı
Kırıkların iyileşmesini engelleyen kronik bir hastalık olan şeker hastalığı, kılcal damarları tıkadığı için sinir iletimini de engeller. Böylece hücre yenilenmesini sağlayan kollajen dokunun üretimi azalır. Şeker hastalarında kırık durumu oluştuğunda, doktora bilgi verilmesi, uygun bir tedavi programının oluşması için önemlidir.
5. Kansızlık
Kırıkların iyileşmesinde vücut bir bütün olarak çalışır ve oldukça karmaşık bir sürecin içerisine girer. Kan hücreleri kırığın iyileşmesi için gerekli maddeleri o bölgeye taşır. Kansızlık da kırıkların iyileşme sürecini geciktirir. Bu durumda tedaviye kansızlık giderici önlemler eklenebilir. Kan yapıcı besinler ve ilaçlar sürece dahil edilebilir.
6. Şekerli Gıdalar
Kemik kaybı oluşturan ve yara iyileşmesini geciktiren bir diğer gıda grubu ise şekerli yiyeceklerdir. Özellikle endüstriyel ürünlerin tüketimine kırık söz konusu olduğunda ara verilmesi tavsiye edilir.
7. Yanlış Tedavi
Kemiklerin geç kaynaması yanlış tedavi nedeniyle de olabilir. Cerrahi müdahale gerektiren kırıklarda, kırık kemiğin doğrudan alçıya alınması durumunda iyileşme sağlanamaz. Bazı kırıklarda, hastanın ameliyata alınması ve kırık uçların temizlenerek sabitlenmesi gerekir. Tıbbi aparatlar kullanımı da zorunlu olabilir. Eksik bırakılan tedavilerde kemikler birbirlerine kaynamaz.
8. Sağlıksız Beslenme
Sağlıksız beslenme hastalıkların tamamında olduğu gibi, kırık kemiklerin iyileşmesinin önünde de engeldir. Kemikleri oluşturacak dokunun gelişmesi için vücudun ihtiyacı olan vitaminler ve mineraller alınmadığı sürece, iyileşme süresi de uzar.