Kurul, ham madde satışının üretici gelirini sınırladığını, paketli ve markalı satışın ise katma değeri artıracağını belirtti.
Yapılan açıklamada, Türkiye’de zeytin üretiminin Ege başta olmak üzere Akdeniz, Marmara ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde yoğunlaştığı hatırlatıldı. Zeytinin hem sofralık hem de yağlık olarak değerlendirildiği, sağlık açısından da uzmanlarca önerilen stratejik bir ürün olduğu ifade edildi. Ancak son yıllarda işçilik ücretlerindeki hızlı artış, akaryakıt, gübre ve zirai ilaç gibi girdi maliyetlerinin yükselmesi üreticiyi zor durumda bırakıyor.
İşçilik ve Kuraklık Baskısı Artıyor
Kurulun değerlendirmesinde, erkek işçi yevmiyesinin 3 bin–3 bin 500 TL’ye, kadın işçi yevmiyesinin ise 1.500 TL’ye kadar çıktığına dikkat çekildi. Tarımsal kuraklığın rekolte ve kalite kayıplarına yol açtığı, özellikle danelik zeytinde düşüş yaşandığı belirtildi. Zeytinciliğin çoğunlukla aile işletmeleri tarafından sürdürüldüğü, aile emeği olmazsa hasadın dahi yapılamadığı vurgulandı.
Avrupa Örneği: Doğrudan Destek
Açıklamada, zeytin üretiminin yoğun olduğu Avrupa Birliği ülkelerinde üreticilerin ciddi destekler aldıkları hatırlatılarak, İspanya, İtalya ve Yunanistan’da üretici başına 1,5 avroya varan desteklerin verildiği kaydedildi. Türkiye’de ise üretici birlikleri ve kooperatiflerin, imkânları ölçüsünde piyasayı regüle etmek için alım yaparak fiyat dengesini sağlamaya çalıştığı ifade edildi.
“Üreticiye Destek, Tüketiciye Destektir”
Ziraat Odaları, enflasyonun sorumlusunun üretici olmadığını vurgulayarak, üreticinin ne alım ne de satım fiyatını belirleyebildiğini dile getirdi. Mevcut tabloda ne üreticinin kazandığı ne de tüketicinin uygun fiyata ürüne ulaşabildiği belirtilirken, çözümün gelişmiş ülkelerde olduğu gibi güçlü destek mekanizmaları ve markalaşmadan geçtiği ifade edildi.
Markalaşma ve Paketli Satış Önerisi
Kurul, zeytin ve zeytinyağının ham madde olarak değil; paketli, kutulu ve markalı ürünler halinde pazarlanmasının üretici gelirini artıracağını, bu sayede tüketicinin de daha istikrarlı fiyatlarla ürüne ulaşacağını kaydetti. Açıklama, “Üreticiye verilen her destek, aynı zamanda tüketiciye verilen destektir” mesajıyla sona erdi.