Şeref Özata’nın özel haberi….
Türk tarım ürünlerinde ihracat şampiyonu fındık da her yıl olduğu gibi bu yılda büyük oyunlar oynanıyor. Serbest piyasada bir kilo fındığın fiyatının 15TL den 9.50 TL ye inmesi, geçimini fındıktan sağlayan on binlerce aileyi mağdur ediyor. Oltan Gıda’yı satın alan İtalyanların fındık ihracatının %50'den fazlasını tek başına yaparak dış piyasaları kilitlediği ve tekelleştiğini vurgulanıyor. Oltan Gıda’yı satın alan İtalyan gıda devi Ferrero'nun iç ve dış pazarda "Hem hakim ,hem savcı" olduğunu , bu sezon 19 fındık ihracatçı firmanın toplamından daha fazla ihracat yaparak dış pazarlarda tek hakim ve tekel duruma geldiği belirtildi.
Yıllarca ürününü yok fiyatına elinden çıkaran tüketici, tam da fındık değerini buldu dediği bir dönemde yine büyük bir oyunun kurbanı oldu. Türkiye’nin en büyük 500 firması arasında 55. Sırada yer alan Oltan Gıda’yı satın alan İtalyan gıda devi Ferrero, ihracatta tekelleşince Türkiye’nin 19 büyük fındık ihracatçısından daha fazla ihracat yaparak dış pazarları kilitlemiş.. Böylece olunca fındık fiyatı bir anda 15 TL'den 9.50 TL'ye geriledi. Uzun süre "fındık fiyatları yükselecek satamayın" diye üreticiye çağrıda bulunan Ziraat Odaları ise bur durum karşısında Haksız rekabet olduğunu ileri sürerek rekabet kuruluna başvuruda bulunmuş.
Türk tarım ürünlerinde ihracat şampiyonu fındık da her yıl olduğu gibi bu yılda büyük oyunlar oynanıyor. Serbest piyasada bir kilo fındığın fiyatının 15TL den 9.50 TL ye inmesi, geçimini fındıktan sağlayan on binlerce aileyi mağdur ediyor. Oltan Gıda’yı satın alan İtalyanların fındık ihracatının %50'den fazlasını tek başına yaparak dış piyasaları kilitlediği ve tekelleştiğini vurgulanıyor. Oltan Gıda’yı satın alan İtalyan gıda devi Ferrero'nun iç ve dış pazarda "Hem hakim ,hem savcı" olduğunu , bu sezon 19 fındık ihracatçı firmanın toplamından daha fazla ihracat yaparak dış pazarlarda tek hakim ve tekel duruma geldiği belirtildi.
Yıllarca ürününü yok fiyatına elinden çıkaran tüketici, tam da fındık değerini buldu dediği bir dönemde yine büyük bir oyunun kurbanı oldu. Türkiye’nin en büyük 500 firması arasında 55. Sırada yer alan Oltan Gıda’yı satın alan İtalyan gıda devi Ferrero, ihracatta tekelleşince Türkiye’nin 19 büyük fındık ihracatçısından daha fazla ihracat yaparak dış pazarları kilitlemiş.. Böylece olunca fındık fiyatı bir anda 15 TL'den 9.50 TL'ye geriledi. Uzun süre "fındık fiyatları yükselecek satamayın" diye üreticiye çağrıda bulunan Ziraat Odaları ise bur durum karşısında Haksız rekabet olduğunu ileri sürerek rekabet kuruluna başvuruda bulunmuş.
Geçtiğimiz aylarda Oltan Gıda Yönetim Kurulu Başkanı Orhan Veli Oltan, yaptığı yazılı açıklamada, Türkiye fındık ihracat rekortmeni olan Oltan Gıda'nın, Türk fındığının en büyük alıcısı olan İtalyan çikolata devi Ferrero'ya satıldığını belirterek "Oltan Gıda'nın İtalyan Ferrero'ya satış işlemi kesinleşti, imzalar atılarak satış işlemi tamamlandı" diye açıklama yapmıştı.
2002 yılından beri Türkiye fındık ihraç rekortmenliğini elinde bulunduran Oltan Gıda'ya ait işletmelerde bin 500'ü aşkın kişi çalışıyor. Oltan Gıda 2013 ciroları itibariyle İSO'nun Türkiye'nin büyük sanayi kuruluşları arasında 55'inci sırada yer almıştı.. Türkiye fındık ihracatının üçte birini tek başına gerçekleştiren Oltan Gıdayı satın alan Ferrero, bu sezon 73 bin ton fındık ihracatı yaptığı bunun parasal karşılığının ise 627 milyon dolar olduğu belirtiliyor. Trabzon merkezli Oltan Gıda’nın 5 fındık kırma fabrikası, 2 iç fındık seçme tesisi ve Trabzon’da fındık entegre tesisi bulunuyor. Şirket, fındık satışının yüzde 70’ini Ferrero’ya yapıyordu.
FINDIK PİYASASINDA YENİ DÖNEM
Türkiye’den en fazla fındık alan Ferrero’nun Manisa’da kurduğu fabrikadan sonra Türkiye’de piyasada doğrudan yer alacağı bekleniyordu. Ferrero gibi daha birçok yabancı firmanın fındığa yatırım yapması bekleniyor. Böylece fındık ihracatında piyasa yabancı sermayenin eline geçmiş olacak. Ferrero’nun Oltan Gıda’yı alması ile zaten fındık ihracatının üçte birini tek başına kontrolüne alıyor. Nutella ve Kinder markalarıyla dünyanın en büyük çikolata üreticilerinden olan İtalyan Ferrero,19. fabrikasını 300 milyon liralık yatırımla Manisa’ya yaptı. Ferreron Manisa’da Nutella, Kinder Pingui ve Kinder Süt Dilimi markalı çikolatalar üretiyor. Ferrero tüm fabrikalarında kullandığı fındığın yüzde 80’nini Türkiye’den alıyor. Ferrero’nun yıllık cirosu yaklaşık 10 milyar euro.
Öde yandan Aralık 2015 den buyana geçen 2 aylık sürede fındık fiyatlarının 15 TL’den sürekli düşerek 9.50 TL’ye inmesiyle birlikte üreticilerin umudunu yitirdiği belirtildi. TMO’nun fındık alımı yapacağını açıklamasının ardından ise fındık 10 TL’ye yükseldi, Gürsoy Fındık İşletmeleri Yönetim Kurulu Başkanı Necdet Gürsoy fındık ta yaşanan olumsuzlukların tek sebebinin, dünyada en çok fındık üreten ülke konumundaki Türkiye de "Fındık Fiyat İstikrar Sistemi" kurulamaması olduğunu belirti. Gürsoy,” Fındık üretim ve fiyat politikaları için bir sistem kurulması şarttı. Yıllarca bu sistem kurulamadı. Üreticinin güvenebileceği Lisanslı depoculuk geliştirilemedi. Üretici emanete fındık bırakmayı riskli görüyor. Lisanslı depoculuk da ise depoya bırakılan fındık karşılığı bankadan en az yüzde 50 karşılığında faizsiz para alınması gerekir ki üretici rahat etsin. Bu da yapılamadı. Ayrıca Devletin fındıkta “ fiyat istikrar denge unsuru ” oluşturması gerekirdi. Fındık fiyatları yükselirken de, düşerken de bir denge sistemi geliştirilmesi şarttı, yapılmadı. Bir firma ihtiyacından fazla fındığı alıp istediği fiyata ihraç ettiği takdirde diğer ihracatçı firmalara da büyük zararlar verebiliyor. Bunun için fındıkta fiyatın bir kişinin iki dudağı arasında olmaması gerekir. Bir denge desteği sağlanması gerekirdi. Şu anda lisanlı depoculuk ise üreticiler için cazip değil. Devletin resmi deposu olmalı. O da yok. Dolayısıyla dış pazar kilitlendiği zaman olan hem küçük tüccarlara hem de üreticilere oluyor.” dedi.
Ordu Ziraat Odası Başkanı Uğur Çörüt ise, Fındık fiyatlarındaki tekelci oyunla ilgili olarak konuyu Rekabet kuruluna götürdüklerini belirterek "Ziraat Odaları Birliği Genel Başkanı Şemsi Yücel’in, bu akşam (1 Şubat 2016) Doğu illeri Ziraat Odaları Başkanlarıyla birlikte Başbakan Ahmet Davutoğlu ile bir toplantı yapacağını ve fındık fiyatları ve tekelci oluşumla ilgili olarak konuyu Başbakana ileteceğini söyledi. Ordu, Giresun gibi en çok fındığın üretildiği illerde Tüccarların aldıkları fındıkları ihraç edemediği depoları ağzına kadar fındık dolu olduğu belirtiliyor. Bu durum ise fındık fiyatını yakından etkiliyor ve üreticiyi mağdur ediyor.
2002 yılından beri Türkiye fındık ihraç rekortmenliğini elinde bulunduran Oltan Gıda'ya ait işletmelerde bin 500'ü aşkın kişi çalışıyor. Oltan Gıda 2013 ciroları itibariyle İSO'nun Türkiye'nin büyük sanayi kuruluşları arasında 55'inci sırada yer almıştı.. Türkiye fındık ihracatının üçte birini tek başına gerçekleştiren Oltan Gıdayı satın alan Ferrero, bu sezon 73 bin ton fındık ihracatı yaptığı bunun parasal karşılığının ise 627 milyon dolar olduğu belirtiliyor. Trabzon merkezli Oltan Gıda’nın 5 fındık kırma fabrikası, 2 iç fındık seçme tesisi ve Trabzon’da fındık entegre tesisi bulunuyor. Şirket, fındık satışının yüzde 70’ini Ferrero’ya yapıyordu.
FINDIK PİYASASINDA YENİ DÖNEM
Türkiye’den en fazla fındık alan Ferrero’nun Manisa’da kurduğu fabrikadan sonra Türkiye’de piyasada doğrudan yer alacağı bekleniyordu. Ferrero gibi daha birçok yabancı firmanın fındığa yatırım yapması bekleniyor. Böylece fındık ihracatında piyasa yabancı sermayenin eline geçmiş olacak. Ferrero’nun Oltan Gıda’yı alması ile zaten fındık ihracatının üçte birini tek başına kontrolüne alıyor. Nutella ve Kinder markalarıyla dünyanın en büyük çikolata üreticilerinden olan İtalyan Ferrero,19. fabrikasını 300 milyon liralık yatırımla Manisa’ya yaptı. Ferreron Manisa’da Nutella, Kinder Pingui ve Kinder Süt Dilimi markalı çikolatalar üretiyor. Ferrero tüm fabrikalarında kullandığı fındığın yüzde 80’nini Türkiye’den alıyor. Ferrero’nun yıllık cirosu yaklaşık 10 milyar euro.
Öde yandan Aralık 2015 den buyana geçen 2 aylık sürede fındık fiyatlarının 15 TL’den sürekli düşerek 9.50 TL’ye inmesiyle birlikte üreticilerin umudunu yitirdiği belirtildi. TMO’nun fındık alımı yapacağını açıklamasının ardından ise fındık 10 TL’ye yükseldi, Gürsoy Fındık İşletmeleri Yönetim Kurulu Başkanı Necdet Gürsoy fındık ta yaşanan olumsuzlukların tek sebebinin, dünyada en çok fındık üreten ülke konumundaki Türkiye de "Fındık Fiyat İstikrar Sistemi" kurulamaması olduğunu belirti. Gürsoy,” Fındık üretim ve fiyat politikaları için bir sistem kurulması şarttı. Yıllarca bu sistem kurulamadı. Üreticinin güvenebileceği Lisanslı depoculuk geliştirilemedi. Üretici emanete fındık bırakmayı riskli görüyor. Lisanslı depoculuk da ise depoya bırakılan fındık karşılığı bankadan en az yüzde 50 karşılığında faizsiz para alınması gerekir ki üretici rahat etsin. Bu da yapılamadı. Ayrıca Devletin fındıkta “ fiyat istikrar denge unsuru ” oluşturması gerekirdi. Fındık fiyatları yükselirken de, düşerken de bir denge sistemi geliştirilmesi şarttı, yapılmadı. Bir firma ihtiyacından fazla fındığı alıp istediği fiyata ihraç ettiği takdirde diğer ihracatçı firmalara da büyük zararlar verebiliyor. Bunun için fındıkta fiyatın bir kişinin iki dudağı arasında olmaması gerekir. Bir denge desteği sağlanması gerekirdi. Şu anda lisanlı depoculuk ise üreticiler için cazip değil. Devletin resmi deposu olmalı. O da yok. Dolayısıyla dış pazar kilitlendiği zaman olan hem küçük tüccarlara hem de üreticilere oluyor.” dedi.
Ordu Ziraat Odası Başkanı Uğur Çörüt ise, Fındık fiyatlarındaki tekelci oyunla ilgili olarak konuyu Rekabet kuruluna götürdüklerini belirterek "Ziraat Odaları Birliği Genel Başkanı Şemsi Yücel’in, bu akşam (1 Şubat 2016) Doğu illeri Ziraat Odaları Başkanlarıyla birlikte Başbakan Ahmet Davutoğlu ile bir toplantı yapacağını ve fındık fiyatları ve tekelci oluşumla ilgili olarak konuyu Başbakana ileteceğini söyledi. Ordu, Giresun gibi en çok fındığın üretildiği illerde Tüccarların aldıkları fındıkları ihraç edemediği depoları ağzına kadar fındık dolu olduğu belirtiliyor. Bu durum ise fındık fiyatını yakından etkiliyor ve üreticiyi mağdur ediyor.
