Isırgan otu nedir?
Kuzey Asya kökenli bir bitkidir ama günümüzde tüm dünyada yaygın olarak yetişmektedir. Genel olarak yaprak ve kökleri kullanılır fakat son zamanlarda tohumu da yaygın olarak kullanılmaya başlanmıştır. Isırgan otu başta kalp-damar hastalıkları olmak üzere, böbrek taşları ve kemik sağlığı için kullanılmaktadır.
Isırgan otu ısırığı söz konusu olduğunda etkilenen bölgeye dokunmamak veya çizmemek önemlidir çünkü dokunma ve çizme, ısırganın içeriğindeki kimyasalları cilde daha fazla itip tahriş süresini uzatabilir. Yapılacak en doğru şey, bölgeyi sabun ve suyla yıkamaktır. Koli bandı ek liflerin çıkarılmasına yardımcı olabilir. Aloe vera, kalamin losyonu ve soğuk kompresler gibi diğer geleneksel anti-kaşıntı tedavileri de kullanılabilir.
Isırgan otunun faydaları nelerdir?
Vücudu temizler
Isırgan otu vücuttaki toksinleri temizler. İdrar söktürücü özelliği, vücutta etkisizleştirilen toksinlerin hızlı bir şekilde vücuttan atılmasını sağlayabilir. Bu durum, bağırsakların besin alımını arttırarak sindirim sürecinin sorunsuz bir şekilde çalışmasını sağlar ve tehlikeli toksinlerin birikmesini önler. Ayrıca lenf sistemini uyarır ve böbreklerdeki fazla toksinlerin atılmasına yardımcı olur.
Böbrek taşlarını önler
Bu bitkinin içeriğindeki etkin maddeler böbrek, safrakesesi ve mesanede oluşan taş ile kumun kolayca atılmasını sağladığı gibi, taş-kum oluşumunu da önler. Ayrıca idrar söktürücüdür ve mesaneyi enfeksiyon ve ödemden korur.
Dolaşımı arttırır ve kanın temizlenmesine yardımcı olur
Isırgan otunun içeriğindeki yüksek C vitamini ve demir birleşimi kırmızı kan hücresi üretimini arttırır. Böylece yaralar hızla iyileşir ve enerji seviyesinde artış olur. Bu özelliği nedeniyle kronik yorgunluğu ve anemiyi hafifletmesi için önerilebilir.
Solunum sorunlarını giderir
Isırgan otu saman nezlesi, astım ve diğer mevsimsel alerjiler dahil olmak üzere çeşitli solunum rahatsızlıklarının tedavisinde etkilidir.
Alerjik hastalıklara iyi gelir
Araştırmalar, bu bitkiden alınan bazı ekstrakt birleşimlerinin, alerjik reaksiyonları önemli ölçüde azaltabildiğini göstermiştir. Astımı olanlar çayını düzenli tükettiğinde bu rahatsızlığın etkilerinin azaldığı gözlenmiştir.
Osteoartrit (Kireçlenme), artrit ve eklem ağrısını hafifletir
Isırgan otu genellikle eller, dizler, kalçalar ve omurgada eklem ağrısı yaşayan osteoartrit ve artrit hastalarının sıkıntılı bölgelerine haricen sürülerek ağrıların hafiflemesine yardımcı olur. Ayrıca ağız yoluyla alındığında da rahatlama sağlayabilir.
Eklem ağrıları için ısırgan otu banyoları tavsiye edilir. Romatizma ağrılarını hafiflettiği de bilinmektedir. Bunun için beş dakika kaynatılan ısırgan otu ılıdıktan sonra romatizma ağrısının olduğu bölgeye masaj yapılarak uygulanır.
Osteoporoz ve kemik sağlığına katkı sağlar
Bor ısırgan otunun içeriğinde bulunan önemli bir mineraldir ve bu mineral kemiklerimizdeki kalsiyum içeriğinin korunmasında etkilidir. Böylece bu bitki osteoporozun başlamasının yavaşlamasına yardımcı olur.
Prostat sağlığını korur
Başta prostat kanseri olmak üzere prostatla ilgili idrar yapma, idrar torbasının boşaltılması, ağrılı idrara çıkma, idrar sonrası damlama ve idrar akışının azalması gibi rahatsızlıkların tedavisinde etkili olduğu gözlenmektedir.
Cilde iyi gelir
Ekstraktlar cilde uygulandığında, ısırgan otunun aknenin (sivilce) şiddetini azalttığı ve hatta bakteriyel enfeksiyonları önleyebildiği kanıtlanmıştır. Antioksidan özelliklerinden dolayı iyileşmeyi hızlandırabilir, yara izlerinin ve lekelerin görünümünü azaltabilir ve kırışıklıklarla yaş lekelerini azaltmak için anti-aging etkilerini artırabilir. Genel olarak tonik ya da maske olarak kullanılır.
Saç sağlığını korur
Saç dökülmesini önler ve kellik tedavisinde kullanılabilir. Isırganın yaprakları kaynatılarak suyu saçın son durulamasında kullanılır. Bu işlem, kafa derisi sağlığını koruduğundan kepek oluşumunu da önler. Yanı sıra ısırgan otu çayı içilmesi bu tedaviyi daha etkili kılar. Azalan saçların yerine yeni saçların çıkmasını sağlayarak saçlarda gürleşme sağlar.
Isırgan otu çayı nasıl yapılır ve içilir?
Çay yapımında bu bitkinin kurutulmuş yaprakları ve çiçekleri kullanılır. Kaynatılan suya katılarak 5 dakika demlenmeye bırakılır ve ılık olarak tüketilir. Ahududu yaprağı, ekinezya veya goldenseal (altınmühür) gibi bitkilerle karışım hazırlanarak içilebilir.
Isırgan otunun haricen kullanımı
Isırgan otu ekstresi ve kök tentürleri doğrudan vücudun eklemleri ve ağrılı bölgelerine uygulanabilir. Isırgan otu krem olarak da mevcuttur
Isırgan otu kapsülleri ve tabletleri
Isırgan otu kapsülleri ve tabletleri ağızdan alınabilir. Alerji rahatlamasında aç karnına alınmasının daha etkili olduğuna dair henüz kesin bir kanıt yoktur. Şayet mide ve diğer yan etkilerle ilgili endişeler varsa ısırgan otu yiyecekle alınmalıdır.
Isırgan otu zayıflatır mı?
Isırgan otu, kilo vermeye yardımcı olur ve kan şekeri düzeyini düşürür. Metabolizmayı hızlandırıcı özelliği olduğu için zayıflamaya yardımcı olur. Kas dokusunda biriken zararlı atıkların atılmasını kolaylaştırır. Ödem ve idrar söktürücü özelliği vardır. Kullandığınız zaman aşırı su kaybına neden olduğu için beraberinde bol su tüketmek gerekir.
Çocuklara ısırgan otu verilebilir mi?
Isırgan otu, özellikle çocukların astım tedavisinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Ancak çocuklar için henüz güvenli ve etkili bir doz oluşturulamadığından doktor gözetiminde doz ayarı yapılması önemlidir. Bunun dışında örneğin çorbası yapılarak çocukların öğünlerine aralıklı olarak katılabilir.
Isırgan otunun zararları
- Hamile kadınlar hekime danışmadan kesinlikle kullanmamalıdır çünkü ısırgan otu adet döngüsünü etkilediği ve rahim kasılmalarını uyarabildiği için düşük tehlikesi yüksektir.
- Emzirme dönemindeki kadınların da öncesinde doktoruna danışması önerilir
- Kan şekerini etkileyebildiğinden ve diyabet kontrolüne müdahale edebildiğinden diyabet hastaları kullanmadan önce mutlaka doktoruna danışmalıdır
- Kan basıncını arttırdığından yüksek tansiyon hastaları tüketirken dikkat etmelidir
- Çok iyi bir idrar söktürücü olduğundan idrar yoluyla ilgili ilaçlı tedavi gören hastalar kullanımı için doktorlarına danışmalıdır
- Kan inceltici özelliğinden dolayı bu amaçla ilaç alanların dikkat etmesi gerekir
Isırgan otunun saç ve cilt sağlığı için satılan kapsülleri mevcuttur. Ancak kapsül halinde tüketilmeden önce doktora danışılması önerilir.
