Muş Alparslan Üniversitesi (MŞÜ) Uygulamalı Bilimler Fakültesi Muş Ovası’nda şekerpancarı ve patatesin farklı çeşitleri üzerine yaptığı saha çalışmasında bölge üreticilerinin de katılması ile ’’üniversite-üretici-sanayici’’ iş birliğini gözler önüne serdi.
MŞÜ Uygulamalı Bilimler Fakültesi Bitkisel Üretim ve Teknoloji Bölümü, Muş’un Çatbaşı köyünde “Muş Ekolojik Koşullarında Farklı Şekerpancarı Çeşitlerinin Verim ve Kalite Özellikleri Üzerine Etkisi” ile Muş Ovası’na yakın özellikler göstermesi hasebiyle Güroymak ilçesinde “Güroymak Koşullarında Farklı Patates Çeşitlerinin Verim ve Kalite Özellikleri Üzerine Etkisi” konulu iki ayrı bilimsel deneme gerçekleştirdi.
“Denemeler özenle yapıldı”
Muş’ta ve Güroymak’ta çiftçi arazisinde gerçekleştirilen bilimsel uygulamaya MŞÜ Rektörü Prof. Dr. Fethi Ahmet Polat, Rektör Yardımcısı ve Uygulamalı Bilimler Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Yaşar Karadağ, Uygulamalı Bilimler Fakültesi Öğretim Üyesi Dr. Mustafa Yaşar ile Çatbaşı köyü ve Güroymak ilçesindeki üreticiler katılım gösterdi. Çatbaşı köyünde çiftçi tarlasında kurulan şekerpancarı denemesinde materyal olarak 23 çeşit kök-şeker tipi, 5 çeşit kök tipi, 4 çeşit şeker tipi ve toplam 32 çeşit ve 8 standart ile 45 santim sıra arası, 15 santim sıra üzeri ve her bir parsel uzunluğu 10 metre olacak şekilde tesadüf blokları deneme desenine göre 2 ayrı deneme şeklinde 4 tekrarlamalı olarak kuruldu. Şekerpancarı denemelerinde, hastalık ve zarar yönünden de değerlendirmeleri yapılan 3 Cercospora (yaprak lekesi), 3 Kist Nematodu (beyaz solucan) ve 26 çeşit Rhizomania’ya (sarı damar virüsü) dayanıklı olan çeşitler materyal olarak kullanıldı. Güroymak ilçesinde ise materyal olarak 3 çeşit cips, 7 çeşit sanayilik-parmak ve 11 yemeklik olmak üzere toplam 21 çeşit ile deneme kuruldu. Denemede patates yumruları sıra arası 70 santim, sıra üzeri 30 santim ve her bir parsel uzunluğu 9 metre olacak şekilde tesadüf blokları deneme desenine göre 4 tekrarlamalı olarak kuruldu.
“Tohumluk patates üretiminde öne çıkacak”
Bölgede bir ilk olan deneme hakkında bilgi veren Prof. Dr. Yaşar Karadağ, “Gerek şekerpancarı gerekse patates denemeleri Muş’ta ilk defa yürütülen bilimsel bir çalışma olması bakımından çok önemlidir. Özellikle 1350 metre rakıma sahip olması ve afit zararlılarının olmaması nedeniyle viral hastalıkların görülmemesi yönünden Muş’un tohumluk patates üretiminde önemli bir bölge olacağını düşünüyorum. Rektörümüz Prof. Dr. Fethi Ahmet Polat’a koşulsuz destekleri, öğretim üyemiz Dr. Mustafa Yaşar ile Çatbaşı köyü ve Güroymak ilçesindeki üreticilerimize özverili gayretleri sebebiyle teşekkürlerimi sunuyorum. Fakültemiz önemli bir dış paydaş olarak çiftçilerimizle çalışmaya devam edecek. Muş’un gerek bölge gerekse ülke çapında en önemli tarım illerinden biri olması için çalışmalarımıza aralık veremeden devam edeceğiz” dedi.
“Üniversite-üretici-sanayici iş birliği”
Bilimsel denemelerin yürütücüsü olan Öğretim Üyesi Dr. Mustafa Yaşar da deneme çalışmalarına dair şu bilgileri verdi: “İlimizin patates tohumu üretiminde alternatif bir merkez olması için kurduğumuz denemelerde iyi sonuçların alınmasıyla Muş patates tohumluk üretim merkezi haline gelebilir. Bu konuda; tohumluk üretimi yapan firmalarla iş birliğine girip çalışmalarımızı daha da ileri götüreceğiz. Öte yandan şekerpancarında Muş özelinde ilk defa bu kadar fazla çeşit ile adaptasyon denemeleri kurulmuş oldu. Çiftçilerimize deneme sonuçlarımıza göre alternatif çeşitleri, bölgeye uygun kök ve şeker verimi yüksek çeşitleri tavsiye edeceğiz. Bu sayede şekerpancarı üretiminde hem sanayicilerin hem de üreticilerin ortak bir noktada buluşmasını hedefliyoruz.”
