Hava kargo taşımacılığı, bir malın, yurtiçinde veya ülkeler arası naklini ‘havayolu’ üzerinden sağlayan iş koludur. Havayolu ile taşınan malzemeler, yük olarak tanımlanmak yerine ‘kargo’ olarak tanımlanır. Hızlı işlem süresi, istenilen noktaya gönderilen ürünün daha hızlı bir şekilde ulaşması, tercih edilmesinin temel nedenleri arasında bulunmaktadır.
Bu taşımacılık şekli terminaller arası en hızlı taşıma şeklidir.
Bu nedenle kargonun ulaştırılmasında zamanın kritik olduğu durumlarda yapılmaktadır. Ürün fiyatı başına nakliye maliyetinin düşürülmesi amacıyla pahalı ürünlerin taşınmasında tercih edilir. Terminale kadar karayoluyla taşınma zorunluğu, ulaştığı yerde tekrar kara nakliyesi gerektirdiği için 500 km’yi aşan mesafelerde avantajlı olmaktadır. Ürünlerin korunması amacıyla paketlenmiş olması istenmektedir. İlk yatırımı oldukça yüksektir.
Taşıma maliyetleri de diğer tüm taşıma şekillerinin kat kat üzerine çıkmaktadır. Uçakların tarife zamanları önceden belli olduğu için taşıma planlamasının yapılması zorunludur. Zaman zaman rezervasyon sorunluğu ile karşılaşılmaktadır. Hava taşımacılığının avantajlarının başında kısa süre içinde kargonun ulaştırılması geliyor.
Küresel bir taşıma ağı sayesinde dünyanın her yerine ulaşım mümkün olmaktadır. Taşıma şekli diğer taşıma şekillerinden daha emniyetli ve güvenilirdir. Hassas yüklerin taşınabilmesi mümkün olacağından büyük bir avantaj sağlamaktadır. Yüklerin paketlenmesi ve uçak içine yerleştirilmesi daha güvenli yapılmaktadır. Kaza oranları düşüktür bu nedenle sigorta primleri düşmektedir.
Bütün bu avantajlara karşılık bazı dezavantajları da vardır. Taşıma araçları hem hacim hem de ağırlık olarak limitlidir. Döviz kurlarına bağlı fiyatlama yapılmasından dolayı fiyatların pahalı olması büyük bir dezavantaj olarak sayılabilir. Havayolu taşımacılığında kargo tipleri, genel kargo olarak adlandırılan herhangi bir özelliği olmayan veya depolama gerektirmeyen kargolardır ki bunlar da kuru, temiz ve kutulanmış ürünlerdir.
Özel kargo ise taşınmasında ve depolanmasında özel hizmet gerektiren kargolardır. Bu ürünlerin de özelliklerinden dolayı farklı uygulamalara göre taşınır. Bunlar tehlikeli maddeler, canlı hayvanlar, kısa süre içinde bozulabilir gıda maddeleri, ağır kargolar, sebze ve meyveler, çiçekler, kıymetli kargolar ve diplomatik kargolardır.
Dünya çapında karşılaştığımız Covid-19 salgını sırasında karayolu taşımasının gümrüklerde çok sayıda engelle karşılaşması, sürücü hastalıkları, karantina süreleri, aşı problemleri gibi nedenlerden dolayı gerektiği gibi yapılmamış ve sınırların üzerinden geçerek taşıma yapabilen hava kargo taşımacılığı ölçeklerini büyütmüştür.
Gelecekte de hava kargo taşımasının artması, sadece uluslararasında değil ülke içinde de yoğun kullanılan bir taşıma şekli olması beklenmektedir. Her iki yöne doğru kargo miktarı arttıkça, hava kargo taşıması ekonomik ve yaygın olarak kullanılacaktır.
