Adalet Bakanlığınca adalete erişimin güçlendirilmesi ve hak arama mekanizmalarının geliştirilmesi amacıyla yeni uygulamalar hayata geçiriliyor. Bu kapsamda engelli vatandaşların hizmetlere eşit bir biçimde ulaşabilmesi için özel çalışmalar yapılıyor.

Adliyeler başta olmak üzere adli tıp kurumları eğitim merkezlerinin fiziki koşullarının projelendirilmesinde, engelli vatandaşların bu hizmetlere kolay ve hızlı şekilde erişimi de dikkate alınıyor. Mevcut yapılar da, Türk Standartları Enstitüsünün (TSE) erişilebilirlik ile ilgili standartları ve ‘Erişilebilirlik İzleme ve Denetleme Formları’ hükümlerine göre düzenleniyor.

Engelli mağdurlara psiko-sosyal destek veriliyor

Fiziki ortamların engelli bireyler için kullanışlı hale getirilmesi yanında, Adalet Bakanlığı tarafından kurularak yaygınlaştırılan Adli Destek ve Mağdur Hizmetleri Müdürlüklerinin personeli tarafından engelliler artık, adliyelerin kapısında karşılanıyor.

81 il ve 161 adliyede bulunan Adli Destek ve Mağdur Hizmetleri Müdürlüklerince adliyeye gelen suç mağdurları yanında tanıklar, çocuklar, kadınlar, yaşlı ve engelli bireyler ve özellikle adli sürece ilk defa temas eden kişiler artık adliyelerde Bilgilendirme ve Yönlendirme Bürosu personeli tarafından karşılanıyor. Adli süreç ve aşamaları konusunda kendilerine bilgi verilerek, ihtiyaçları doğrultusunda yardımcı olunuyor. Adliyede kendilerine eşlik edilerek, süreç kolaylaştırılabiliyor. Bu süreçte psiko-sosyal desteğe ihtiyaç duyan kişilere uzmanlar tarafından destek verilebiliyor.

Suç mağduru engelli bireyler, kendilerini daha rahat ifade edebilmek için uzman desteği alabiliyor. Kendileri için özel olarak hazırlanan adli görüşme odalarında fail ile yüz yüze gelmeden ve ikincil örselenme yaşamadan uzmanlar tarafından sunulan psiko-sosyal destek sayesinde rahat bir şekilde ifadelerini verebiliyor.

Engellilere ’Engelsiz Banko’ hizmeti veriliyor

Türkiye genelinde birçok adliyede engellilerin binayı rahat bir şekilde ve engelsiz olarak kullanmaları için rampalar, hissedilebilir yürüme yüzeyleri, bina girişine yakın yerlerde engelli otoparkı, merdiven ve rampalarda engelli kullanımına uygun küpeşteler bulunuyor.

Braille alfabesinin kullanıldığı asansör, levha, bina haritası, sesli yönlendirme sistemleri de sunulan hizmetler arasında yer alıyor. Bazı adliyelerde de engelli vatandaşlar girişte bulunan Engelli Danışma Bürosundan bilgi alabiliyor, gitmesi gereken yer ve yapması gereken işlemler hakkında personel tarafından bilgilendiriliyor. Ayrıca engelli vatandaşlar ön büroda yer alan ‘Engelsiz Banko’ ile ihtiyaç duyduğu, erişimine açık belgeleri Braille alfabesi ile yazılı bir şekilde teslim alabiliyor.

Adliyede sunulan hizmetlerden çok memnunum

Ankara Batı Adliyesi’ne işlemleriyle ilgili gelen görme engelli vatandaş Samet Eren engelli dostu adliyede sunulan hizmetlerden çok memnun kaldığını belirterek, “Adalet Bakanlığının engellilere yönelik hizmetlerinden çok memnunum, her şey için teşekkür ederim. Engelli yolları güzel, hissedilebilir zemin sayesinde bastonumla rahatça yürüyebiliyorum, istediğim yere gidebiliyorum. Personele istediğim gibi soru sorabiliyorum, cevaplandırıyorlar. Hukuki destek alabiliyorum, ihtiyaç duyduğumuz belgeleri bizim okuyabileceğimiz kabartmalı yazılar halinde veriyorlar. Dosyamız ile ilgili bilgilere kolayca erişebiliyoruz. Burada her türlü teknolojik imkan var, her şey için müdürlük ve adliye personeline çok teşekkür ediyorum. Sağ olsunlar, her konuda yardımcı oldular” diye konuştu.

Amacımız adalete erişimi kolaylaştırmak

Adliyede görev yapan Adli Destek ve Mağdur Hizmetleri Müdürü Songül Tuncay Müdürlüğün öncelikle kadın, çocuk, yaşlı ve engelli mağdurlara hizmet verdiğini ifade ederek, şunları söyledi:

“Amacımız adalete erişimlerini kolaylaştırmak, ifade alım işlemlerinde mağdurlarımızın yanlarında yer almak ve gerekli durumlarda da psiko-sosyal destek sağlamak. Psiko-sosyal desteğimizi uzmanlarımız aracılığıyla sağlıyoruz, adalete erişim konusunda tüm mağdurlara yardımcı olmaya çalışıyoruz. Engelli bireyler adliyemize geldiğinde ilgili başvuruları bizim bilgi yönlendirme büromuzda yapılıyor. Alacakları hizmet türüne göre diğer kurumlarla iş birliği ve koordinasyonunu yapıyoruz.”

Engelli dostu adliyede her şeye erişebiliyoruz

Adliyenin engelli personeli Murat Aslan ise engelli dostu bir adliyede çalışmaktan büyük mutluluk duyduğunu ifade etti. 3 buçuk yıldır burada çalıştığı anlatan Aslan, “Burada ortamımız çok güzel. Çünkü engelli vatandaşlarımız dahil, yaşlı, hamile, herkese hitap ediyor. Her noktaya kolayca ulaşabiliyoruz” dedi.

Ödüllü proje

Adalet Bakanlığı tarafından ülke geneline yaygınlaştırılan Engelli Dostu Adliye Projesi, Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nca düzenlenen Herkes İçin Erişilebilirlik temalı programda ödül kazandı.

2019 yılında 3 Aralık Dünya Engelliler Günü dolayısıyla düzenlenen programda 7 ayrı dalda Erişilebilirlik Ödülleri sahiplerini bulmuş, Adalet Bakanlığı da Kamu Hizmet Binaları kategorisindeki Erişilebilir Adalet Hizmetleri için ödül almaya hak kazanmıştı.