Deneye Hayır Derneği, üniversite yıllarından beri hayvan hakları konusunda çalışmalarını sürdüren hayvan hakları aktivisti Yağmur Özgür Güven’in öncülüğünde bir platform olarak kuruldu. 2019 yılında tüzel kişilik kazanan dernek, hayvan deneylerinin yerini bilimsel alternatif yöntemlere bırakarak, deneylerde hayvan kullanımının son bulması ve tüm canlıların yaşam hakkını savunmak için çalışmalar yapıyor. Bu kapsamda “Laboratuvardaki Tüm Türler Evlere” projesi ile Türkiye’de faaliyet gösteren özel sektör ve kamuya ait 135 deney laboratuvarı ile iletişime geçen Deneye Hayır Derneği, deneylerde kullanılan hayvanları güvenli ve şiddetsiz bir ortamda yaşayabilecekleri evlere kazandırıyor. Dernek ayrıca “etik eğitim hakkı” çerçevesinde, üniversite öğrencilerinin hayvanlar üzerinde uygulama yapılan derslerde “vicdani ret” hakkına sahip olmaları konusunda da çalışmalara devam ediyor. Bu kapsamda partneri oldukları Uluslararası İnsancıl Eğitim Ağı (InterNICHE) ile üniversitelerde alternatif materyallerin kullanılması ve yaygınlaştırılması için çalışmalar yürütüyor. Sadece yetişkinlerde değil, çocuklarda da canlıların yaşam hakkı bilincini oluşturmak için çalışan ekip, “Latte Eve Gidiyor” isimli bir hikâye kitabı ile “Latte” isimli kurtarılmış bir deney faresinin özgür kaldıktan sonraki macerasını anlatıyor. Hikâye kitabını Türkiye’nin 44 ilindeki ilköğretim okullarına gönderen dernek, yaklaşık 5 bin çocuğa ulaştı. Bunlara ek olarak, “deneysiz.org” ve “Deneysiz Belediye” projeleriyle toplumu bilinçlendirme çalışmalarına devam ediyor. “Deneysiz.org”, tüketicilere hayvanlar üzerinde test edilmeyen kişisel bakım, kozmetik ve temizlik ürünleri hakkında bir rehber olma özelliğine sahip. “Deneysiz Belediye” projesi ise belediye bünyesinde bulunan barınaklardaki hayvanların deney çalışması yapan merkezlere verilmemesi konusunda çalışıyor.
Sabancı Vakfı 11. sezon Fark Yaratanı seçilen Deneye Hayır Derneği’nin, mevcut hayvan deneylerinin etik standartlara uygun şekilde yapılması ve hayvan deneylerinin son bulması için çok kıymetli çalışmalar gerçekleştirdiğini belirten Sabancı Vakfı Genel Müdürü Nevgül Bilsel Safkan: “Tüm dünyada 100 milyondan fazla hayvan üzerinde deney yapılıyor, deneylerin yüzde 92’si insanlara uyarlanamıyor. Akademik çalışma sürecinde kalıyor. Ne yazık ki bu çok büyük, çok ciddi bir rakam. Bu rakamın ortaya çıkmasının esas nedeni hayvanların biyolojik ve fizyolojik farklarının olması. Çok küçük farklılıklar bile deney sırasında yalnızca bir türü hastalıktan koruyabiliyor veya zarar verebiliyor. Örneğin; günümüzde çok sık kullanılan bazı ilaçlar hayvanlar üzerinde gösterdiği ölümcül etkisinden ötürü insanların kullanımına çok geç sunuldu. Bir başka deyişle, ilaç, kozmetik vb. ürünler kaç hayvan üzerinde denenirse denesin, doğru etkiyi gözlemleyebileceğimiz ilk denek yine insan oluyor. Canlıların yaşam hakkı için çalışan Deneye Hayır, bu kapsamda hem çocuklara hem üniversite eğitimi alan gençlere doğrudan ulaşarak, toplumun her yaş ve kesimine sesini duyurarak farkındalık yaratmak için çok sayıda farklı proje gerçekleştiriyor. Bu mücadelenin yaygınlaştırılmasına katkı sunabilmenin çok kıymetli olduğunu düşünüyorum. Sabancı Vakfı olarak hayvanların yaşam haklarını savunan Deneye Hayır Derneği’ni desteklemekten büyük mutluluk duyuyoruz.” dedi.
2009 yılından bu yana 43 şehirden 195 Fark Yaratana ulaşan, toplumsal gelişmeye katkıda bulunan kişilerin hikâyelerini görünür kılmak ve topluma ilham vermek için çalışan Sabancı Vakfı Fark Yaratanlar Programı “Fark Yarat Hayatlar Değişsin” sloganıyla yeni sezonunda da çalışmalarıyla topluma cesaret veren bireyleri desteklemeye devam ediyor. Başladığı günden bu yana 4.000’e yakın kişi ve kurumun aday gösterildiği Fark Yaratanlar programında şu ana kadar 195 "Fark Yaratan" seçildi. Fark Yaratan videoları, Türkiye ve yurtdışında 35 milyon izlenme rakamına ulaştı.
