Uzaktan çalışma; işçinin, işveren tarafından oluşturulan iş organizasyonu kapsamında iş görme edimini evinde ya da teknolojik iletişim araçları ile işyeri dışında yerine getirmesi esasına dayalı ve yazılı olarak kurulan iş ilişkisidir.

Bir işin niteliğine göre yeni işe alınacak işçinin sözleşmesi “uzaktan çalışma” şeklinde düzenleneceği gibi mevcut şartlardan dolayı da işçiler uzaktan çalışmaya yönlendirilebilir. Yapılacak iş sözleşmesinde; işin tanımı, yapılma şekli, işin süresi ve yeri, ücret ve ücretin ödenmesine ilişkin hususlar, işveren tarafından sağlanan ekipman ve bunların korunmasına ilişkin yükümlülükler, işverenin işçiyle iletişim kurması ile genel ve özel çalışma şartlarına ilişkin hükümler yer alır. Uzaktan çalışmada işçiler, esaslı neden olmadıkça iş sözleşmesinin niteliğinden ötürü emsal işçiye göre farklı işleme tabi tutulamaz.

Uzaktan çalışma; işçinin, işveren tarafından oluşturulan iş organizasyonu kapsamında iş görme edimini evinde ya da teknolojik iletişim araçları ile işyeri dışında yerine getirmesi esasına dayalı ve yazılı olarak kurulan iş ilişkisidir.

Uzaktan Çalışma modelinde işverenin yükümlülükleri neler?

İşveren, uzaktan çalışma ilişkisiyle iş verdiği çalışanın yaptığı işin niteliğini dikkate alarak iş sağlığı ve güvenliği önlemleri hususunda çalışanı bilgilendirmek, gerekli eğitimi vermek, sağlık gözetimini sağlamak ve sağladığı ekipmanla ilgili gerekli iş güvenliği tedbirlerini almakla yükümlüdür.

Uzaktan çalışmanın usul ve esasları, işin niteliği dikkate alınarak hangi işlerde uzaktan çalışmanın yapılamayacağı, verilerin korunması ve paylaşılmasına ilişkin işletme kurallarının uygulanması ile diğer hususlar Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından çıkarılan yönetmelikle belirlenir.

Peki Uzaktan Çalışmanın Avantajları ve Dezavantajları neler?

Avantajları:

Aslında, birçok iş hala çalışanların fiziksel olarak çalışma alanında bulunmasını gerektirmektedir. Bununla birlikte, yalnızca ara sıra toplantı gerektiren işler için, çalışanlara uzaktan çalışma seçeneği sunmak şirket kârlarını ve işgücü verimliliğini önemli ölçüde artırabilir. Yapılan araştırmalarda uzaktan çalışanların verimliliğinin belirgin şekilde arttığı görülmüş: uzaktan çalışanlar ofiste çalışanlara göre %20 – %25 daha verimli olduğunu göstermiştir. Bunun sebeplerine gelecek olursak.

  • Hastalıkların çalışan sağlığı üzerinde olumsuz bir etkisi vardır, çalışanlar ofiste birbirlerinin etrafında olduğunda, hastalıklar daha kolay yayılabilir ve bu da verimliliği düşürür.
  • Çalışanın kendi zamanını yönetme fırsatı sunar. Hepimizin verimli olduğu saatler farklı; kimi gündüz saatlerinde kimi de gece saatlerinde daha iyi konsantre olur. Çalışanlara kendi zamanını yönetme seçeneği sunulması verimliliği önemli ölçüde artırabiliyor.
  • Zaman ve Enerji Tasarrufu sağlar. Özellikle büyük kentlerde işe giderken ve dönerken trafikte harcadıkları enerjiyi işlerine yöneltebiliyor bu da gün içindeki verimliliklerini etkiliyor.
  • Giderler azalır. İşverende ofis kirası, öğle yemeği, dekorasyon giderleri, faturalar, temizlik malzemeleri vb birçok maliyetten tasarrufu sağlıyor. Ayrıca belli bölümlerde sürekli istihdam yerine proje iş talepleri yaratmak personel giderlerinde ciddi bir tasarruf yaratabiliyor. Ofis kirası, dekorasyonu, enerji giderleri, personel servisi, öğle yemeği ve diğer hizmet giderleri ciddi gider kalemleridir.

Dezavantajları:

  • Her ne kadar telefon, video konferans mail ve mesajlar kullanılsa dahi uzaktan çalışmak çalışanda soyutlanmış hissi yaratabilir. Tüm teknolojik olanakları kullanıp en üst düzey iletişim sağlasanız da sizinle aynı şekilde düşünen insanlarla aynı ortamda bulunmak ve bir proje üzerinde tartışmak farklıdır. Dolayısıyla uzaktan çalışma sırasında insanların birbirine enerji geçişleri de sınırlı olabilir. Bazen iş arkadaşlarınızla yediğiniz bir öğlen yemeğini bile özleyebilirsiniz.
  • Uzaktan çalışanların karşılaşacağı en büyük sorunlardan biri odaklanma eksikliğidir. Gerekli disiplin sağlanamazsa uzaktan çalışma konusunda istenen verimlilik sağlanamayabilir, hatta tam tersi verimlilik kaybı oluşabilir. Bu sebeple bir çalışma disiplini oluşturmak için uygun bir çalışma ortamı oluşturmak çok önemlidir. Bu ortamı oluşturmak dikkat dağınıklığını minimum seviyeye indirir.
  • Bir çalışma alanında çalışırken, ruh halinizi ve ilhamınızı artırmaya yardımcı olabilecek diğer profesyonellere erişiminiz olur, yaşanan enerji alışverişi motivasyonun artmasını sağlar. Uzaktan çalışmada bu mümkün olmaz