AŞKABAT (AA) - Ekonomi Bakanı Mustafa Elitaş, Suriyeli sığınmacılara ilişkin batılı ülkelerin yaklaşımı konusunda, "ABD kararlı olmalı, net olmalı. Bu insanlara zulme artık 'dur' diyebilmeli" dedi. Gazetecilerle sohbet toplantısında bir araya gelen Elitaş, gündemdeki konulara ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Son dönemlerde çeşitli ülkelere gerçekleştirdiği ziyaretlerin ülke ekonomisine nasıl bir katkı sağlayacağının sorulması üzerine Elitaş, Şili, Peru ve Ekvador ziyaretlerinin sonuçlarının nisan ayında "ete kemiğe bürünmesini" arzu ettiklerini söyledi. Bu konuda devlet başkanlarının prensip kararı aldıklarını ifade eden Elitaş, "Özellikle Peru'da bizim şehir hastanelerini duymuşlar. Şehir hastaneleri modelinin Peru'da yapılmasını arzu ediyorlar. Aynı şey Ekvador'da da mevcut. Onlar da otoyolların ve havalimanlarının Türk firmaları tarafından yapılmasını, işletilmesini istiyorlar" diye konuştu.
"Suriyelileri ölüme terk etmek bize yakışmaz"
Suriyeli sığınmacılar ve batılı ülkelerin bu konudaki tavrına ilişkin bir soru üzerine Elitaş, Türk dünyasının en önemli özelliklerinden birinin dardaki insanlara yardım etmek olduğunu söyledi. Suriye'de zulüm gören insanlara kapıları kapatmanın Türk milletinin atalarının duruşuna yakışmayacağını dile getiren Elitaş, "Bu süreçte büyük devletlerin olaya müdahil olması gerekir. Çünkü biz 900 kilometreyi aşan sınır komşusu bir ülkede çıkan yangından en çok etkilenen ülkeyiz. Orada akrabalarımız var. Oradaki insanlara yapılan saldırı, o insanlara yapılan zulüm... O insanları ölüme terk etmek bize yakışmaz" ifadelerini kullandı.
"Ekmeğini paylaşmasını biliyoruz"
Gelişmiş ülkelerin mülteci krizi ile karşı karşıya kaldıkları andan itibaren meselenin önemini anlamaya çalıştıklarını kaydeden Elitaş, "Biz ekmeğini paylaşmasını bilen bir toplumuz. O medeniyetin devamıyız. Bunun için, bu süre içinde, hiçbir Türk vatandaşı Suriye'de ateş altındaki insanları ölüme terk etmez" değerlendirmesinde bulundu. Elitaş, Türkiye'nin bu zamana kadar kamplarda kalan sığınmacılar için yaklaşık 9 milyar dolar yardım yaptığına işaret ederek, batılı ülkelerin konuyla ilgili tavrı hakkında, "ABD kararlı olmalı, net olmalı. Bu insanlara zulme artık 'dur' diyebilmeli" şeklinde konuştu. Suriye'de 4 yılda 400 bin insanın katledildiğini vurgulayan Elitaş, hem ABD hem de AB ülkelerinin Suriyeli insanların yaşadıkları zulmü göz ardı ettiklerinin altını çizdi. Söz konusu ülkelerin konunun insani boyutunu düşünüp, çözüm yolu bulmak için gayret göstermeleri gerektiğini belirten Elitaş, "Çözüm yolu belli. Esad rejiminin orada bitirilmesi, Suriye'nin toprak bütünlüğü bozulmadan yeni bir sistemin hayata geçirilmesi zulmün ortadan kaldırılması için en önemli unsurdur diye yıllardır söylüyoruz" dedi.
"İran pazarından pay alacağız"
İran'a yönelik ambargonun kaldırılmasının ardından Türkiye'nin bu ülke pazarından pay alıp alamayacağının sorulması üzerine Elitaş, "Tabii ki alacağız. Biz İran'a ambargo konulurken bu ambargonun haksız olduğunu sürekli ifade ettik" ifadesini kullandı. İki ülkenin çok uzun yıllara dayanan bir geçmişe sahip olduklarını belirten Elitaş, bu kapsamda İran ve Türkiye arasındaki ticaretin İran'ın diğer ülkelerle olan ticaretine göre daha hızlı gelişeceğini vurguladı.
Rusya ile yaşanan kriz
Rusya'yla yaşanan krizin ardından bölgede faaliyet gösteren iş adamlarının şikayetlerinin hangi konularda yoğunlaştığının sorulması üzerine Elitaş, olayın yaşandığı günün ardından Bakanlık olarak Rusya masasını kurduklarını hatırlattı. Bu kapsamda TOBB, TİM, MÜSİAD, TÜSİAD gibi işveren örgütlerinden bilgi almaya başladıklarını anlatan Elitaş, daha sonra konunun muhatapları ile toplantılar yaptıklarını kaydetti. Elitaş, ilk toplantıyı yaş meyve ve sebze ihracatçıları ile gerçekleştirdiklerini belirterek, "O günden bu tarafa yaş meyve ve sebze ihracatçılarının herhangi bir sıkıntılarının olmadığını gördük" dedi. Tekstil ve konfeksiyon alanında faaliyet gösteren iş adamlarının sıkıntılarının bulunduğunu bildiklerini ifade eden Elitaş, "Onlarla ilgili çeşitli tedbirler alıyoruz. Alternatif pazarlar bulmaları için onlara yol gösterici gayretler içerisindeyiz" diye konuştu.
"Başka ülkelerden turist çekmek için gayret gösteriyoruz"
Elitaş, Rus turist sayısında ocak ayındaki azalmanın olası etkilerini de değerlendirerek, Rusya'dan doğrudan gelenlerde azalma olmasına karşın dolaylı yoldan gelenler bulunduğunu söyledi.
İnsanların seyahat özgürlüğünü engellemenin zorluğuna dikkati çeken Elitaş, şöyle devam etti:
"Yasakladığınız sürece ilgi daha da farklı bir noktaya gelebilir. Turizm şirketlerinin başka ülkelere yönelebilmelerini sağlayabilmek için firmalara çeşitli destekler yaptık, bunlara devam ediyoruz. Geçen yıl gelen 38 milyon civarındaki turistin çok az bir miktarda azalacağını tahmin ediyoruz. Onun için gayret gösteriyoruz. Rusya'dan gelen turistler doğrudan Rusya'dan gelmeyebilirler ama başka ülkelerden gelip Türkiye'de turizm imkanlarından faydalanabilirler. Başka ülkelerden turist çekmek için de gayret gösteriyoruz. Mesela Şili ve Peru'dan turist sayılarını artırmak için prensip olarak anlaştık."
"Suriyelileri ölüme terk etmek bize yakışmaz"
Suriyeli sığınmacılar ve batılı ülkelerin bu konudaki tavrına ilişkin bir soru üzerine Elitaş, Türk dünyasının en önemli özelliklerinden birinin dardaki insanlara yardım etmek olduğunu söyledi. Suriye'de zulüm gören insanlara kapıları kapatmanın Türk milletinin atalarının duruşuna yakışmayacağını dile getiren Elitaş, "Bu süreçte büyük devletlerin olaya müdahil olması gerekir. Çünkü biz 900 kilometreyi aşan sınır komşusu bir ülkede çıkan yangından en çok etkilenen ülkeyiz. Orada akrabalarımız var. Oradaki insanlara yapılan saldırı, o insanlara yapılan zulüm... O insanları ölüme terk etmek bize yakışmaz" ifadelerini kullandı.
"Ekmeğini paylaşmasını biliyoruz"
Gelişmiş ülkelerin mülteci krizi ile karşı karşıya kaldıkları andan itibaren meselenin önemini anlamaya çalıştıklarını kaydeden Elitaş, "Biz ekmeğini paylaşmasını bilen bir toplumuz. O medeniyetin devamıyız. Bunun için, bu süre içinde, hiçbir Türk vatandaşı Suriye'de ateş altındaki insanları ölüme terk etmez" değerlendirmesinde bulundu. Elitaş, Türkiye'nin bu zamana kadar kamplarda kalan sığınmacılar için yaklaşık 9 milyar dolar yardım yaptığına işaret ederek, batılı ülkelerin konuyla ilgili tavrı hakkında, "ABD kararlı olmalı, net olmalı. Bu insanlara zulme artık 'dur' diyebilmeli" şeklinde konuştu. Suriye'de 4 yılda 400 bin insanın katledildiğini vurgulayan Elitaş, hem ABD hem de AB ülkelerinin Suriyeli insanların yaşadıkları zulmü göz ardı ettiklerinin altını çizdi. Söz konusu ülkelerin konunun insani boyutunu düşünüp, çözüm yolu bulmak için gayret göstermeleri gerektiğini belirten Elitaş, "Çözüm yolu belli. Esad rejiminin orada bitirilmesi, Suriye'nin toprak bütünlüğü bozulmadan yeni bir sistemin hayata geçirilmesi zulmün ortadan kaldırılması için en önemli unsurdur diye yıllardır söylüyoruz" dedi.
"İran pazarından pay alacağız"
İran'a yönelik ambargonun kaldırılmasının ardından Türkiye'nin bu ülke pazarından pay alıp alamayacağının sorulması üzerine Elitaş, "Tabii ki alacağız. Biz İran'a ambargo konulurken bu ambargonun haksız olduğunu sürekli ifade ettik" ifadesini kullandı. İki ülkenin çok uzun yıllara dayanan bir geçmişe sahip olduklarını belirten Elitaş, bu kapsamda İran ve Türkiye arasındaki ticaretin İran'ın diğer ülkelerle olan ticaretine göre daha hızlı gelişeceğini vurguladı.
Rusya ile yaşanan kriz
Rusya'yla yaşanan krizin ardından bölgede faaliyet gösteren iş adamlarının şikayetlerinin hangi konularda yoğunlaştığının sorulması üzerine Elitaş, olayın yaşandığı günün ardından Bakanlık olarak Rusya masasını kurduklarını hatırlattı. Bu kapsamda TOBB, TİM, MÜSİAD, TÜSİAD gibi işveren örgütlerinden bilgi almaya başladıklarını anlatan Elitaş, daha sonra konunun muhatapları ile toplantılar yaptıklarını kaydetti. Elitaş, ilk toplantıyı yaş meyve ve sebze ihracatçıları ile gerçekleştirdiklerini belirterek, "O günden bu tarafa yaş meyve ve sebze ihracatçılarının herhangi bir sıkıntılarının olmadığını gördük" dedi. Tekstil ve konfeksiyon alanında faaliyet gösteren iş adamlarının sıkıntılarının bulunduğunu bildiklerini ifade eden Elitaş, "Onlarla ilgili çeşitli tedbirler alıyoruz. Alternatif pazarlar bulmaları için onlara yol gösterici gayretler içerisindeyiz" diye konuştu.
"Başka ülkelerden turist çekmek için gayret gösteriyoruz"
Elitaş, Rus turist sayısında ocak ayındaki azalmanın olası etkilerini de değerlendirerek, Rusya'dan doğrudan gelenlerde azalma olmasına karşın dolaylı yoldan gelenler bulunduğunu söyledi.
İnsanların seyahat özgürlüğünü engellemenin zorluğuna dikkati çeken Elitaş, şöyle devam etti:
"Yasakladığınız sürece ilgi daha da farklı bir noktaya gelebilir. Turizm şirketlerinin başka ülkelere yönelebilmelerini sağlayabilmek için firmalara çeşitli destekler yaptık, bunlara devam ediyoruz. Geçen yıl gelen 38 milyon civarındaki turistin çok az bir miktarda azalacağını tahmin ediyoruz. Onun için gayret gösteriyoruz. Rusya'dan gelen turistler doğrudan Rusya'dan gelmeyebilirler ama başka ülkelerden gelip Türkiye'de turizm imkanlarından faydalanabilirler. Başka ülkelerden turist çekmek için de gayret gösteriyoruz. Mesela Şili ve Peru'dan turist sayılarını artırmak için prensip olarak anlaştık."
Yerli turistlere yabancı turistlere oranla daha yüksek fiyat politikası uygulandığına dair eleştirilerin hatırlatılması üzerine Elitaş, serbest piyasa koşullarında firmaların kime ne oranda fiyat uygulayacakları konusunda bir şey yapmalarının mümkün olmadığını söyledi.
