Otomotiv sektöründeki satışlar 2018 yılının ilk sekiz ayında daralma gösterdi. Türkiye otomobil ve hafif ticari araç toplam pazarındaki satış rakamları bir önceki yılın aynı döneminde 555 bin 991 iken, 2018 yılının Ocak-Ağustos döneminde 440 bin 428 adet olarak gerçekleşti.
İthalat kaynaklı olması nedeniyle kur hareketlerinden etkilenen otomotiv sektöründe satışlar gerilerken, araç kiralama sektörü bu yıl turizmde yaşanan güçlü toparlanmanın desteğiyle aynı oranda etkilenmedi. Ancak döviz kurları ve vergilerdeki değişimler nedeniyle sektör yüzde 60’lara varan araç yenileme maliyetlerini karşılamakta güçlük çekiyor. Artan maliyetlere ek olarak sözleşmelere getirilen TL zorunluluğu karşısında ortak akılda hareket etme kararı alan otomotiv sektörünün tüm paydaşları önerilerini ve revizyon taleplerini bakanlıklara sunmaya hazırlanıyor.
Sektörün pazar büyüklüğü yaklaşık 31 milyar TL
Sektördeki gelişmeleri değerlendiren Avrupa’nın önde gelen araç kiralama şirketlerden Europcar'ın Türkiye faaliyetlerinden sorumlu Yönetim Kurulu Üyesi Fırat Fidan: ‘’Operasyonel araç kiralama sektörü yılın ilk 8 ayında Türkiye’de satılan yeni otomobillerin yüzde 22’si olan 76 bin 325 adetlik yeni aracı filosuna kattı ve aktif pazar büyüklüğü 31 milyar TL’ye yaklaştı. Bununla birlikte Türk Lirasının değer kaybetmesi ve hem enflasyon hem de faizlerdeki artış sektörün büyümesini yavaşlattı. Türkiye ekonomisinin lokomotif sektörlerinden biri olan otomotiv sanayiinin geçtiğimiz yıllardaki satış performanslarını yakalaması, ülke ekonomisinin daha da güçlenmesinde önemli bir rol oynayacaktır ‘’ ifadelerini kullandı.
Oto kiralama sektöründeki satış performanslarını operasyonel ve günlük kiralamalar olmak üzere iki başlık altında analiz etmek gerektiğini aktaran Fidan, "Bu yıl özelinde değerlendirildiğinde operasyonel kiralamalarda geçtiğimiz yıllarla benzer rakamlar görüyoruz. Bununla birlikte kapanan şirketlerin sayısındaki artış nedeniyle yaşanan sıkıntılar göze çarpıyor. Günlük kiralamalarda ise ülke turizminde yaşanan toparlanmanın olumlu etkisini görüyoruz. Turist sayısında yaşanan dikkate değer artışların katkısıyla bireysel kiralamalarda Ege ve Akdeniz bölgelerindeki bazı ofislerimizde bir önceki yıla göre yüzde 150’leri bulan artışlar yaşandı fakat tüm bu olumlu havaya rağmen yaşanan kurdaki hızlı değişim ve TL şarı sektörün geleceğini tehdit altında bırakıyor.” şeklinde konuştu.
TL zorunluluğu kendi ayağımıza sıkmak anlamına geliyor
Araç kiralama sektöründe son günlerin en önemli gelişmelerinden birisi de sözleşmelerin TL üzerinden yapılması zorunluğu oldu. 13 Eylül tarihli Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Türk parasının kıymetinin korunması hakkındaki kanun düzenlemesiyle birlikte yurt içinde dövizle konut ve araç kiralanmasının önüne geçilmişti. Alınan bu kararı değerlendiren ve sektörde kiralamaların yüzde 78'inin döviz üzerinden yapıldığını hatırlatan Fidan, “Şu an sektörümüzde 360 bin araç kiralık durumda, bunun için kullanılan kredi tutarı ise 3,5 milyar Euro civarında. Bankaların Euro ile fonladığı kredileri TL’ye çevirmesi mümkün değil. Ortaya çıkan bu tabloda, kiralama şirketleri olarak bizim sözleşmeleri TL’ye çevirmemiz ise kendi ayağımıza sıkmak anlamına geliyor. Birçok operasyonel kiralama firması bunun altından kalkamaz” ifadelerini kullandı.
Sözleşmelerin TL’ye dönmesi kiralama bedelleri artıracak
Kiralama sözleşmelerinin dövizden Türk Lirası’na dönmesi durumunda araç kiralama bedellerinin de artacağına işaret eden Fidan, “Yeni düzenlemeye göre döviz üzerinden yapılan kiralama sözleşmelerinin 30 gün içerisinde Türk Lirası olarak yeniden düzenlenmesi gerekiyor. Ancak bu sözleşmeler TL'ye dönerken TL’deki faiz oranlarının etkisi ile daha yüksek bir bedel ile yenilenecek. Bu durumda ne müşterilerimizin ne de araç kiralama şirketlerinin oluşacak yeni maliyetleri kaldırmaları mümkün olmayacak” dedi.
Bakan Albayrak’tan randevu talep ettik, revizyon bekliyoruz
Döviz kurlarındaki artışlara paralel olarak TL ile kiralama taleplerinde bir artış yaşandığını da anımsatan Fidan şöyle devam etti: “Yine kurlara paralel olarak artan maliyetlerimiz nedeniyle ve önümüzü göremediğimiz için, TL ile kiralama yapmak isteyen müşterilere yüksek fiyat vermek durumunda kalıyoruz, liste fiyatları her geçen gün yükseliyor. TL şartı düzenlemesi ve diğer hususlarda görüşmek üzere TOKKDER, OSD, ODD, OYDER, OİB, ve TAYSAD gibi otomotiv sektörünün tüm paydaşları olarak ortak bir öneri paketi hazırlayarak bakanlıklardan randevu talep ettik. Mümkün olan en kısa sürede bakanlarımızdan sektörü rahatlatacak revizyonlar bekliyoruz.”
