“GENÇLERİ TARIM SEKTÖRÜNDE TUTAMIYORUZ”
“1990’da nüfusun yüzde 59’u köylerde, yüzde 41’i ise şehirlerde yaşıyordu. 2018 Aralık ayı itibariyle nüfusun yüzde 7.7’si köylerde, yüzde 93.2’si ise şehirlerde yaşıyor. Topraktan uzaklaşırsanız üretim azalır. Şu anda gençleri tarım sektöründe tutamıyoruz.”
Türkiye’de şehirleşme ile birlikte köyden kente göçün özellikle son yıllarda artmasıyla nüfusumuz tarımdan uzaklaşıyor. Bu durum, Türkiye’nin geleceğini tehdit ediyor. Gıda sektörünün duayen ismi Reis Gıda’nın Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Reis,”Tarım ve hayvancılıkta göçü tersine çevirecek politikalar üretilmesi gerekiyor” diyerek, yetkilileri uyarıyor. Ünlü işadamı Ekovitrin’e yaptığı açıklamada, Türkiye’nin ancak tarım ve hayvancılığın sürdürülebilir ekonomi haline getirilmesi durumunda dünyada önemli bir yere gelebileceğini iddia etti. Reis Gıda Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Reis Ekovitrin’in sorularını yanıtladı.
“FİYATLARDA ARTIŞ BEKLEMİYORUZ”
Önümüzdeki dönemde bakliyat fiyatlarında bir artış yaşanabilir mi? Sektörün önemli bir ismi olarak neler söyleyeceksiniz?
2018’in Ağustos ayında ekonomide dalgalanma oldu. Biz o dönemde 1995 ve 2001’de yaşanan ekonomik krizlerde olduğu gibi Reis Gıda olarak ürünlerimizde fiyatları sabitledik. 2018’in Haziran ayından Eylül ayının sonuna kadar aynı fiyatlarla devam ettik. “Enflasyonla sadece hükümetler değil işadamları da mücadele etmelidir” diye düşünerek biz bunu yaptık. Maliyet artışlarını bakliyat fiyatlarına yüksek oranda yansıtmadık. Özellikle nohuttan örnek vermek gerekirse; üç yıl önce dünya piyasalarında yüzde 80 oranında fiyat artışı yaşanırken, Türkiye’de ise yüzde 45 oranında arttı. Nohutta üretim fazlası olduğu için 2018’de fiyatlar yarı yarıya indi. Burada önemli olan üretim fazla olması. O zaman ne fiyatta artış olur ne de spekülasyon olur. Bu son derece önemli. Bu sabit fiyat uygulaması 2019 yılına kadar devam etti. Yeni hasat dönemine kadar Türkiye’de hiçbir üründe arz sıkıntısı yok. Gerekli tedbirleri aldık ve bakliyat fiyatlarında bir artış beklemiyoruz.
“TOPRAKTAN UZAKLAŞIRSANIZ ÜRETİM AZALIR”
SORU: 1990’lı yıllarda bakliyat ekilen alanlar 20 milyon dekar civarındaydı. Son verilere göre 2019 yılan girdik 2018 itibariyle 7 milyon dekara düştü, üretim ise 2 milyon tonlardan 1.2 milyon tona kadar geriledi. Bu gelişme tarımla uğraşan nüfusun topraklarını terk ederek şehirlere göç etmesini tetikledi. Türkiye giderek tarımdan uzaklaşan bir ülke konumuna doğru gidiyor. Siz bu konuda neler söylemek istersiniz?
Topraktan uzaklaşırsanız üretim azalır. Şua nda gençleri tarım sektöründe tutamıyoruz. Ben size 1990 ile 2018’in bir kıyaslamasını yapmak istiyorum. 1990’da beldelerde ve köylerde yaşayan oran o zamanki nüfusumuzun yüzde 59’unu oluşturuyordu. Yüzde 41’i ise şehirde yaşıyordu. 2018’in Aralık ayında yapılan nüfus sayımında şehirde yaşayan nüfus yüzde 93.2’e çıktı. Kırsal nüfus ise 7.7’ye indi. 2010-2012’de yapılan yasa değişikliği sonucunda bazı köyler, beldeler, ilçelerin mahallesi haline geldi. Bu gelişme son derece düşündürücü, aynı zamanda Türkiye’nin ekonomik geleceğini tehdit eden bir duruma dönüşüyor. Yani köylerdeki gençler şehirlere gidiyorsa tarım üretiminden uzaklaşıyorlar demektir. Oysa biz bir tarım ülkesiyiz. Ben hala şunu iddia ediyorum; Türkiye ancak sürdürülebilir bir tarım ve hayvancılık politikasıyla Avrupa ve dünyada çok önemli bir yere gelebilir. Her ne kadar ülkemizde erezyonla arazilerimiz yok olsa, sularımız kirlense ve azalsa da Türkiye...
