ANKARA (AA) - Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı, cari açıktaki iyileşmenin mart ayında bir miktar ara vereceğini belirterek, "Sonra tekrar iyileşmenin devam etmesini bekliyoruz" dedi.
Başçı, Merkez Bankasının 83. Hesap Dönemi Olağan Genel Kurul Toplantısında yaptığı konuşmada, iktisadi faaliyetlerdeki genel eğilim değerlendirildiğinde, Gayri Safi Yurtiçi Hasılanın ılımlı bir artış eğilimi sergilediğini ifade ederek, genel hatlarıyla küresel büyüme oranlarının zayıf seyrini sürdürdüğünü ve iç talebin büyümeye ılımlı düzeyde katkı verdiğini söyledi.
Gelişmekte olan ülkelerde, küresel krizden sonraki hızlı toparlanma döneminin ardından, büyüme oranlarının gerileme sürecine girdiğine işaret eden Başçı, Çin ve Hindistan dışında gelişmekte olan ülkelerdeki büyüme oranlarındaki yavaşlamanın geçen yıl daha da belirgin hale geldiğini ifade etti. Başçı, söz konusu ülkeler küresel kriz öncesinde yüzde 6 hızında büyürken, bu oranın şu anda yüzde 2'ye, hatta daha altına gerilediğini kaydetti.
Türkiye'nin büyümesindeki yavaşlamanın da bu bağlamda değerlendirilmesinde fayda olduğunu dile getiren Başçı, şöyle konuştu:
"Türkiye ekonomisi için dış talepteki zayıflamaya rağmen, net ihracatın 2014'teki büyümeye katkı sağladığını memnuniyetle belirtmek isterim. Burada da bir çaba var ve bu çaba, ihracatçılarımızdan ve onları destekleyen kamu kuruluşlarından geliyor. Merkez Bankası da buna dahil. Çünkü biz de ihracatçılarımızı desteklemek için çok avantajlı koşullarda ihracat reeskont kredileri kullandırıyoruz. Burada bir başarı var. Başarıyı görebilmek için biraz döviz kuru hareketlerinden arındırarak, reel olarak bakmak lazım."
- "Türkiye'de diğer ülkelere göre daha güçlü istihdam artışı görüldü"
İşgücü piyasasındaki gelişmeleri de değerlendiren Başçı, Türkiye'de son yıllarda diğer ülkelere göre daha güçlü bir istihdam artışının görüldüğünü bildirdi. Erdem Başçı, küresel kriz sonrasındaki istihdam düzeyleri karşılaştırıldığında, Türkiye'deki istihdamın, gelişmiş ülkelere kıyasla daha olumlu seyrettiğini ifade etti.
Son yıllardaki güçlü performansa karşın, 2014'teki istihdam artışlarının, hızla artan işgücü arzını karşılamakta yetersiz kaldığını ve işsizlik oranının yükseldiğini belirten Başçı, bu artışın ağırlıklı olarak tarım dışı sektörlerde gözlendiğini söyledi.
Başçı, mevcut küresel ve yurt içi konjonktürün, Türkiye ekonomisinin dengelenme süreci ve cari işlemler hesabı üzerinde de etkili olduğunu bildirdi.
Jeopolitik gelişmelerin ihracat üzerindeki olumsuz etkilerinin, Türkiye'nin Avrupa ülkelerinde artan pazar payı ile dengelendiğini anlatan Başçı, benzer şekilde Türkiye'nin ihracatının dünyadaki pazar payının da belirgin şekilde arttığını kaydetti. Erdem Başçı, Türkiye'nin dünyadaki bu pazar payından aldığı payın en son yüzde 0,91 seviyesine kadar yükseldiğini ifade etti.
- "Cari açıkta iyileşme mart ayında bir miktar ara verecek"
Bu gelişmeler neticesinde, cari işlemler dengesinin 2011 yılından bu yana iyileştiğine dikkati çeken Başçı, şöyle devam etti:
"2011 yılının ekim ayında yaklaşık 77 milyar dolar seviyesinde bulunan 12 aylık birikimli cari işlemler açığı, bu yılın Ocak ayında yaklaşık 43 milyar doları seviyesine kadar azalmış bulunmaktadır. Ayrıca 2014 yılının ikinci yarısından itibaren petrol fiyatlarında gözlenen düşüş de cari işlemler dengesine olumlu şekilde yansımaya başlamıştır. İyileşme, mart ayında bir miktar ara verecek, sonra tekrar iyileşmenin devam etmesini bekliyoruz. Mart ayında ne oldu diye sorarsanız; otomotiv piyasası ciddi şekilde canlandı ve bu, sadece içerideki üretime değil, ithalata da yansıdı. Türkiye, mart ayında özellikle binek otomobillerde ciddi miktarda ithalat yaptı. Onun getirdiği geçici, ufak bir bozulma olacak ama nisan ve mayıstan itibaren, özellikle enerjinin katkısıyla, tekrar cari işlemlerdeki iyileşmenin devam etmesini bekliyoruz."
Cari işlemler açığının finansmanının, büyük ölçüde uzun vadeli borçlanma ve doğrudan yabancı sermaye yatırımlarıyla sağlandığını anlatan Başçı, böylece cari işlemler açığını azaltma konusunda önemli yol kat etmiş olmanın yanında, küresel belirsizliklerden kaynaklanabilecek dalgalanmalara karşı finansman kalitesinde de kademeli bir iyileşme gözlendiğini söyledi.
Geçen yılın kasım ayında bankalara, "Dış borçlanmanızda mümkün olduğu kadar uzun vadeyi tercih edin" diye rica ettiklerini hatırlatan Başçı, bunun yapılmaya başladığını gördüklerini bildirdi. Başçı, "Bankalarımız gerçekten başarılı bir şekilde daha uzun vadeli borçlanmaya başladılar ve bunun devam edeceğini tahmin ediyoruz" dedi.
(Sürecek)
