Amerikalı Ekonomistler, düşük enflasyonunun ABD Merkez Bankası'nın ilk faiz artırımını ertelemesi için yeterli bir neden olmadığı görüşünde birleşti.
ABD ekonomisinin son bir yılda 3 milyonu aşkın istihdam yaratmasına karşın enflasyonun yıllık bazda yüzde 0,7'e kadar gerilemiş olması, Fed'in faiz artırımına yıl ortasında başlayıp başlamayacağına yönelik belirsizliği artırdı.
New York merkezli High Frequency Economics'in Başekonomisti Jim O'Sullivan, Fed politikaları açısından "ters akım" yaratan bu iki önemli makroekonomik veriyi AA muhabirine değerlendirdi.
"İşgücü piyasası tam istihdama yaklaşıyor ve ücretler de sonunda artmaya başladı. Diğer taraftan enflasyon düşen petrol fiyatlarıyla birlikte çok zayıfladı ve şubat sonunda açıklanacak manşet enflasyon negatif olacak" öngörüsünü paylaşan O'Sullivan, öte yandan, enflasyon beklentisi ve çekirdek enflasyon rakamlarının faiz zamanlamasında daha önemli rol oynadığını vurguladı.
O'Sullivan, Michigan Üniversitesi Tüketici Anketi ve diğer çalışmaların yıllık enflasyon beklentilerinde ciddi bir düşüş olmadığını gösterdiğini belirterek, çekirdek enflasyonun da son aylarda değişmediğini ve hazirana kadar da pek değişmeyeceğini dolayısıyla, Fed'in faiz artırımına haziranda başlamasını beklediğini kaydetti.
Ocakta sınırlı artış göstererek yüzde 5,7'ye yükselen işsizlik oranı da istihdam sektöründeki iyileşmenin bir göstergesi olurken, O'Sullivan önceki iki ayda yüzde 5,6 ile son 6,5 yılın en düşük seviyesine gerileyen işsizlik oranının işgücüne katılımdaki artışla yükseldiğini anlattı.
O'Sullivan, "İşgücüne katılım oranı ocakta aylık yüzde 0,2 arttı, dolayısıyla işsizlikteki yüzde 0,1'lik artış kesinlikle bir zayıflama sinyali değildi. ABD, işsizliğin bu yıl sonu itibariyle yüzde 5'e düşmesiyle tam istihdama ulaşabilir" dedi.
O'Sullivan, artan istihdamın ücretleri yukarı çekmeye devam edeceği ve enflasyonun da bu artışa paralel olarak yükselmeye başlayacağını kaydederken, bunun verilere yansımasının birkaç ayı alabileceğini sözlerine ekledi.
Deflasyon ithal ediyoruz
Moody’s Analytics Direktörü Ryan Sweet ise tam istihdam hedefine 2016'nın son çeyreğine kadar ulaşılamayacağını ileri sürerek, "Ücretlerin beklendiği oranda artmaması, işgücü piyasasındaki atıl kapasitenin hala kayda değer düzeyde olduğuna işaret ediyor. İşgücüne katılım oranında da daha fazla iyileşme sağlanması lazım. Biz, ekonominin tam istihdama 2016'ının dördüncü çeyreğinde ulaşacağını tahmin ediyoruz" ifadelerini kullandı.
Ücretlerin 2015'de yıllık yüzde 3 artacağı, ancak bunun Fed'in yüzde 2 enflasyon hedefi için yeterli olmayacağını düşünen Sweet, "Petrol fiyatlarına ilaveten güçlenen dolar da enflasyonu aşağı çekiyor. İthal ürünlerin fiyatları değerlenen dolarla çok düştü. ABD olarak deflasyon ithal ediyoruz" değerlendirmesini yaptı.
Sweet, enflasyonun Fed'in de beklediği gibi yüzde 2 hedefine 2017 yılında ulaşacağı görüşünü paylaşırken, sözlerini "Fed faiz artırımına haziran ya da eylülde başlayacak, düşük enflasyon bunu değiştirmeyecektir. Eğer "sabır" ifadesini mart toplantısıyla kaldırırlarsa, bu ilk artırımının haziranda geleceği anlamına gelir. Ancak, ekonomik açıdan haziranda ya da eylülde başlamalarının çok farkı yok" diye tamamladı.
FOMC üyeleri de hazirandan yana
Bununla birlikte, bazı Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) üyelerinin son haftalarda yaptıkları açıklamalar da faiz artırımının haziranda başlamasını destekliyor.
Cleveland Fed Başkanı Loretta Mester, geçen hafta katıldığı bir konferansta, bankanın "sabırlı olacağız" söylemini değiştirmesi gerektiğini savunarak, haziranın uygulanabilir bir seçenek olarak kalmasını istediğini söylemişti.
FOMC'nin yeni üyelerinden Richmond Fed Başkanı Jeffrey Lacker ve San Francisco Fed Başkanı John Williams da benzer bir yaklaşım izleyerek, faiz oranının yıl ortasında artırılmasına yönelik beyanlar vermişti. Lacker, 10 Şubat tarihli konuşmasında "Faizlerin haziranda artırılması bence cazip bir seçenek" derken, Williams "Faiz artırımı gittikçe yaklaşıyor" görüşünü paylaşmıştı.
Diğer taraftan bu konudaki kararını henüz vermeyen FOMC üyeleri de mevcut. Örneğin, Atlanta Fed Başkanı Lockhart, zamanlamaya yönelik bir tercihi olmadığını belirterek, "Bence, hazirandan itibaren tüm seçenekler açık kalmalı. Zamanlama verilerin bize ne gösterdiğine dayanacak" yorumunda bulunmuştu.
Fed Başkanı Janet Yellen liderliğindeki üyeler, 17-18 Mart'ta bir araya gelerek, Aralık 2008'den bu yana sıfıra yakın seviyede tutulan faizlerin ne zaman ve ne oranda artırılması gerektiğini görüşecek. Yellen, ayrıca 24- 25 Şubat tarihlerinde ABD Kongresi'nde para politikası üzerine iki sunum yapacak.
Öte yandan, piyasalar Fed'in bugün yayımlanacak Ocak ayı toplantı tutanaklarında üyelerin hangi konularda tartıştığına odaklanarak, Komitenin genel eğilimini ölçmeye çalışacak.
Söz konusu toplantının ardından yayımlanan sonuç bildirisinde, Fed'in faiz artırımı konusunda "sabırlı olacağı" taahhüdü korunurken, ABD ekonomisinin bir önceki toplantıdan bu yana sağlıklı bir hızda büyüdüğü ve işgücü piyasasının güçlü istihdam artışıyla iyileştiği vurgulanmıştı.
